Yeşiliyle, mavisiyle, binbir çeşit bitki türünün yetiştiği doğasıyla, ahşap evleri, su değirmenleri, çay ve fındık bahçeleriyle dünyaya nam salmış, eşi benzeri olmayan bir sevdadır Karadeniz.
Karadeniz’in batı kısmından doğu kısmına yollar uzadıkça, lisan da yavaş yavaş kayar lazcaya. Hele ki Artvin sınırlarına yaklaştığınızda kendini hissettirir laz dili ve lazcayı konuşan Karadeniz’in o sıcacık güler yüzü ile karşılar sizi. Günümüz de pek yaygın olmayan lazcayı gelecek nesillere sevdirmek ve ölümsüzleştirmek adına lazca şiirler yazan ve lazca kitapların, dergilerin Türkçe kitaplarla harmanlandığı Karadeniz müzikleri eşliğinde çayınızı yudumlayıp, kitabınızı okuyacağınız Kadıköy’de bulunan bir mekana götürüyoruz sizleri bu hafta “Omjore Kitap Cafe”
Adını lazca da, güneşin buluştuğu en verimli yerden alan kitap cafe, İstanbullu Karadenizlilerin buluşma noktası olmuş adeta. Hatta Karadeniz’in en sevilen sanatçıları da burada tulumlarını ve kemençelerini de icra ediyor.
Küçük ve mütevazi bir mekan olan Omjore Kitap Cafe’nin kurucusu ve işletmecisi olan Rıdvan Özkurt, Lazca sevdasını cafenin raflarına da yansıtıvermiş lazca dergiler, kitaplar, gazeteler ve kendi yazdığı laz şiir kitapları da eşlik ediyor diğerlerine. Mekanın daimi müşterileri ise çoğunlukla öğrenciler , civardaki esnaf ve çeşitli iş kollarından Karadeniz sevdalısı olan insanlar. Mekânı o kadar çok benimsemişler ki çaylarını bile kalkıp kendileri alıyor. ‘’Burası bir cafe değil bizim bir evimiz’’ diyor her biri.
“Lazca kitap yazan yok, şiir yazan yok “
Hem lazca hem de Türkçe şiirler yazıyorsunuz. Lazca edebiyatı nasıl? zorlukları var mı ? diye sorduk.
Lazca konuşarak büyüdüğünü söyleyen Rıdvan Özkurt ;
Biz de lazca destanlar daha çok ön planda. İki tarafı da bildiğim için bana lazca yazmak çok kolay geliyor. Şöyle bir örnek vereyim ; annem bana lazca sarımsak almamı söyledi. Fakat ben manava gittiğimde sarımsağın Türkçesini unuttum. Çünkü ben lazım İlkokula başlayana kadar Türkçe bilmiyordum. Bizim oralarda hep böyledir. Lazca konuşarak büyüdü bizim jenerasyon. Manav dan içeriye girdim, manavcı ne arıyorsunuz dedi. Ne aradığımın Türkçesini unuttum görürsem size göstereceğim dedim (gülüyor). Yani bunun gibi şeyleri yaşıyoruz. Çünkü biz Lazız. Lazca konuşarak büyüdük. Ben bunu bu ülkenin zenginliği olarak algılıyorum. Ben ülkemi seviyorum. Çamlıhemşin’imi çok seviyorum. Çamlıhemşin demek ‘aşk’ demek. Derin bir aşk. Binbir çeşit bitkisi olan doğal market adeta Karadeniz.
KARADENİZLİLERİN BULUŞMA NOKTASI
Kadıköy’e gelen Karadenizlilerin mekana uğramadan gitmediğini söyleyen işletmeci şair Özkurt; “Her Karadenizli, her Laz Kadıköy’e geldiğinde mutlaka buraya uğramadan gitmez. Başka bir yerde şubeniz var mı ? diye soruyorlar sık sık. Maalesef yok diyorum. Kadıköy’ü çok seviyorum. Kadıköy gibi bir yerde 2. Şubemi açmayı çok isterim tabii ki nasip meselesi.
TEK GAYEM LAZ KÜLTÜRÜNÜ YAŞATABİLMEK
Laz kültürüne hizmet etmek benim ne satıp, ne kazandığımdan çok, laz kültürünü yaşatabilmeyi görev bildim . Lazca yazıyorum özellikle. Lazca bir gazetemiz var orada spor editörlüğü de yapıyorum.
Çamlıhemşin’e duyduğu aşkı, bir kadına olan aşk ile betimlemiş Karadenizli şair Özkurt;
“Ve sen’’
Seni Çamlıhemşin’im kadar sevdim
İçimdeki Fırtınam
Vadim de bin bir çeşit aşk kokusu bırakan
Gönlümdeki kadın
Vadinin derinliği kadar derin
Bir ağacın gölgesi kadar serin
Durdum ve düşündüm
Geceler boyu uykusuzdum
Beni en çok sen yordun
Bir sana aşık oldum ve sen yoksun…
Olsun kalbim atmasın dursun
Sensizlik yordu sen varken de çok
Deniz gözlerimde aşka ışık yok
Ve ben herkesi sevdim
Sadece sevdim
Aşkı sen de aradım, buldum, yoruldum
Bir sana aşık oldum ve sen yoksun
Ve sen aşksın…
Çamlıhemşinli olan Özkurt şiirlerinden eksik etmediği Çamlıhemşin’i adeta bir aşk olarak görüyor.
“KARADENİZ TURU YAPACAK OLANLAR MUTLAKA FIRTINA VADİSİ’NE UĞRAMALI”
Binbir çeşit bitki örtüsü bulunan Karadeniz’in nadide yerlerinden olan Çamlıhemşin’e de mutlaka Karadeniz turu yapacak olan vatandaşlarımız, hayatta bir kere de olsa Fırtına Vadisi’ne gitmeli. Karadeniz’in özetidir Fırtına Vadisi.
Fırtınadan yukari
Vurdum Çamlıhemşin’e
Bir sana kurban oldum
Bir de tulum sesine..
Şair kimliğinden daha çok sporcu kimliği ile tanınan Özkurt’un futbol oynayan sporculara çok ilginç bir tavsiyesi var. “Maçların bitiminden sonra önümüzdeki maçlara bakalım’’ derler ben de duygusal açıdan onları motive etmek için Gönül Vadisi kitabımı okumalarını isterim.
Editör: Ayşe DURSUN
