İSTANBUL
Hepimizin bildiği üzere insan hayatında beslenme, barınma ve giyim, insanların en temel ihtıyaçları arasınsa yer almakta. Eğitim, seyahat, sosyal ve kültürel etkinlikler ise insanların sosyal ihtiyaçları dâhiline giriyor. insanlar bu ihtiyaçlarını gidermek için birçok ürün satın alıyor. Bu ürünlerin hem kaliteli hem ucuz olmasını istiyorlar. Günümüzde, satın alınan ürünlerde ve hizmetlerde en büyük sorumluluk tüketiciye düşmekte. Bilinçli tüketici; ürünün kalitesine fiyatına ve standarda uygunluğuna dikkat eder. Aynı ihtiyacı karşılayan farklı markalarda birçok ürün üretilmekte. Bu ürünlerden satın alırken, üründe TSE yazısının olmasına dikkat etmemiz gerektiği ilkokuldan beri kişiye öğretilen bir bilgi. Peki buna ne kadar dikkat ediyoruz ?
Tüketicinin hizmetine sunulan ürünler, ham maddeleri ve üretim aşamalarındaki kaliteleri ile farklılık gösteriyor. Bu farklılıkta, tüketici haklarını koruyan ve onun mağdur olmasını önleyen standartları Türk Standartları Enstitüsü (TSE) belirliyor. Üzerinde TSE yazılı ürünlerin kalitesinden emin olduğumuz gibi, ayıplı çıkan ürünle ilgili hakkımızı bu sayede daha kolay arayabilme imkan doğuyor.
Her türlü standartları hazırlamak ve hazırlatmak, bünyesinde ve hariçte hazırlanan standartları tetkik etmek, kabul edilen standartları yayınlamak gibi görevleri ifa eden TSE’nin kabul ettiği standartlara Türk Standardı adı verilir. Üretici firmalar, üzerinde TSE yazan ürünlerini daha kolay ve çabuk satıyor, tüketiciler de bu ürünleri güvenerek satın alıyor. Bu da ülkemizde daha çok kaliteli ve standartlara uygun ürün üretilmesini sağlıyor. Bütün bunlar ülke kaynaklarının verimli kullanılmasına ve ekonominin düzenli işlemesine katkıda bulunuyor.
Küçük yaşlardan itibaren çocuklarımızın bilinçli birer tüketici olmaları için çalışmalar yapmalıyız. Bu amacı gerçekleştirmek için 14 Ekim'den 20 Ekim'e kadar olan günler, ülkemizde Standartlar Haftası olarak kutlanmaktadır. "Standart" kelimesi, yaşamımızda hemen her gün karşılaştığımız bir kelime. Anlayışta, yapılışta, ölçmede ve denemede birlik ve beraberlik olan standartlar, buluşlar, yeni teknolojiler ve insan hayatını kolaylaştırmak için icat edilmekte ve geliştirilmekte. Standartlar, yeni teknolojilerin geliştirilmesinde insan sağlığını, ekonomik kullanımı ve çevrenin korunmasını amaçlamaktadır.
Standartlar; kullanımda güvenliği, güvenilirliği, diğer ürünlerle teknolojik uyumu, öngörülen amaca uygunluğu, kaliteyi ve çevre etkilerinin korunmasında olağanüstü bir rol üstlenmektedir. Bizler standartları hayatımızın bir parçası olarak görmeli ve satın alacağımız mal ve hizmetlerde standartlara uygunluğu aramalıyız.
Standartlar Can ve Mal güvenliğini koruyor
Tüketiciyi kandırmayı ve haksız kazanç elde etmeyi düşünen bazı üreticiler standartlara uygun üretim yapmazlar. Bozuk ya da kalitesiz mal üretirler. Bunları ucuza sattıkları için de bazı tüketiciler için cazip hale gelirler. Oysaki, bozulan bir malın yenisini almak zorunda kalırız. Böylece bize daha pahalıya mal olur. Standartlar karşımıza çıkabilecek bu tür zorlukları ortadan kaldırmakta kişilern can ve mal güvenliğini korumaktadır. Ayrıca ürünü seçerken karşılaştırma ve seçim kolaylığı sağlamakta, fiyat ve kalite yönünden aldanmaları önlemektedir. Böylece ucuzluğun önünü açmakta darlaşan ekonomide mağdur olan vatandaşın ruh sağlığını korumaktadır.
Standartlar, ortak bir dil oluşturur ve ürünlerin uluslar arası piyasada pazarlanmasını kolaylaştırır. Kaliteli ve standartlara uygun üretilen mallara uygunluk belgesi verilir. Üzerine de "TSE" damgası vurlur. Kaliteli ve ekonomik ürün kullanmaya özen gösterilmesse, kalitesiz ürünlere tabii kalacağız bu da milli servete zarar verecektir. Bu nedenle satın alınan ürünlerin üzerinde "TSE" damgasının bulunmasına dikkat edilmeliyiz. Bu hususta TSE'ye büyük örev düşmektedir. Her türlü standardizasyonu hazırlamak ya da hazırlatarak, uygun bulduklarını Türk Standartları olarak kabul etmektir.Standardizasyon üretimde ve malların değişiminde işgücü, malzeme, güç kaynağı vb. faktörlerde en yüksek düzeyde tasarruf sağlamakta. Tatmin edici mal ve hizmet üretimini sağlayarak tüketici çıkarlarım gözetmektedir. İnsan yaşamının sağlık ve güvenliğini korumakla kalmayıp, ilgili grupların, birbirleriyle olan bilgi alışverişini ve anlaşmalarını kolaylaştırmaktadır.
Alışverişte Aldanmamanın Yolları
Alışveriş yaparken bilinçli ve dikkatli davranın. Özellikle TSE markalı malları tercih edin. İlk girdiğiniz yerden alışverişinizi hemen yapmayın, iyi bir piyasa araştırması yapın çünkü aynı mal farklı fiyatla satılabilir. Almaya karar verdiğiniz malın etiketini mutlaka okuyun. İhtiyacınıza en iyi cevabı verecek malı tercih edin. Ambalajsız gıda maddelerini almayın. İlaç ve gıda ürünlerinin son kullanma tarihlerine mutlaka bakın. Dayanıklı tüketim malları alınırken, üretici firmanın yaygın ve etkin bir servis ağma sahip olup olmadığım araştırın. Tamiri mümkün olmayan, yedek parçası bulunmayan ürünleri almaktan kaçının. Dayanıklı tüketim mallarının garanti belgesine, tanıtmalığına dikkat edin. Malı alırsanız belgeyi firmaya onaylattırın. Garanti belgesinin içeriğini mutlaka kontrol edin. Üreticisi belli olmayan ürünleri asla almayın. Zorunlu olmadıkça hiç tanımadığınız kişilerden alış veriş yapmamağa çalışın. "Almazsanız almayın, biz ürün tanıtımı yapacağız." diye evinize kadar gelen satıcılara itibar etmeyin. İndirimli satışlardan alış veriş yaparken ürünün defolu veya bozuk olmamasına dikkat edin. Satıcıdan aldığınız makbuzları, faturaları, garanti belgesini kesinlikle saklayın. Ürününüz bozuk ya da hatalı çıkarsa şikayetçi olmaktan çekinmeyin. Kalitesiz malı, uğradığınız haksızlığı sineye çekmeyin. İlgili kuruluşlara haber verin. Basın organlarındaki tüketici köşelerine durumu bildirin. Ve en önemlisi sonuca ulaşmak için kararlı olun.
İyi bir tüketici satın aldığı ürünün TSE veya TSEK markalı yani, Türk Standartlar Enstitüsü Kurumu işareti olmasına dikkat etmelidir.Ülkemizi gelecekte yönetecek olan çocuklarımızın ve gençlerimizin özellikle kalite ve standardizasyon bilinç ve kültürünün oluşması için ebeveyn ve öğretmenlere büyük iş düşüyor. Başta çocuklar olmak üzere her vatandaş bu konuda bilinçlendirilmeli ve bilglendirilmelidir.
Editör: KÜBRA ÇELEPİ