Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 11. Kalkınma Planı'nın TBMM Genel Kurulundaki sunumunun başlangıcında, dün Irak'ın Erbil kentinde gerçekleşen menfur saldırıda hayatını kaybeden Dışişleri Bakanlığı personelini, terör örgütü PKK tarafından şehit edilen Mehmetçikleri ve masum yavruları rahmetle anarak, ailelerine Allah’tan sabır, başsağlığı dileyerek başladı.
Oktay, terörle mücadelenin her zamankinden daha kararlılıkla ve dirayetle sürdürüleceğini vurguladı.
Türkiye'de 1963'te uygulamaya konulan Birinci 5 Yıllık Kalkınma Planı ile başlayan planlı kalkınma sürecinin, dünyada ve Türkiye'de değişen şartlar ve yaşanan dönüşümlere bağlı olarak her dönem "yaklaşım, yöntem ve perspektif" değişikliklerini içererek, günün şartlarını ve daha iyi bir gelecek vizyonunu yakalamayı sağladığını belirten Oktay, planlı kalkınma anlayışının, yön gösterici özelliğiyle ortak hedeflere yürümeyi sağlayarak, milleti ve tüm kurumlarıyla devleti daha yüksek hedeflere ulaşmaya teşvik eden bir rol üstlendiğini dile getirdi.
Oktay, kalkınma planlarını, Cumhurbaşkanlığı yıllık programlarına, orta vadeli programlara, orta vadeli mali planlara ve bütçeye yön veren temel politika dokümanı olarak niteleyerek, 11. Kalkınma Planı çalışmalarının 2016'da başladığını, Nisan 2018'de plan taslağının hazırlandığını, ancak planın 24 Haziran 2018'de erken genel seçim kararı alınmasıyla Mecliste görüşülemediğini anımsattı.
Kalkınma planlarının kamu için emredici, özel sektör için de yön verici rol üstlendiğine dikkati çeken Oktay, buna bağlı olarak Kalkınma Planı’nın, sadece kamu kurumları tarafından uygulamaya konulması ve bütçe sürecine girdi sağlanması değil, aynı zamanda özel sektör başta olmak üzere toplumun tüm kesimlerince benimsenmesinin önem arz ettiğini bidirdi.
"Kadınların iş gücüne katılımı"
Oktay, AK Parti hükümetleri döneminde, yıllık ortalama yüzde 5,5’lik büyüme oranıyla kişi başına düşen milli gelirin 2002'deki 3 bin 500 dolar seviyelerinden 9 bin 500 dolar seviyelerine yükseldiğini, bu dönemde kayıt dışı istihdamın yüzde 50’lerden yüzde 35’lerin altına indirildiğini, toplamda 10 milyon istihdam artışı sağlandığını belirtti.
Önemsedikleri, ısrarcı politika ve teşviklerle destekledikleri kadınların iş gücüne katılımında 2004'ten bu yana yaklaşık 10 puanı aşkın bir artış yakalandığına işaret eden Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ülkemizin ihracata bakışının değiştiği bu dönemde yüksek hedefler ve aktif politikalarla 36 milyar dolar seviyelerindeki ihracat 168 milyar dolara ulaşmış, benzer şekilde hizmet ihracatımızda başı çeken turizm sektöründe de atılım yapılarak 12,4 milyar dolar olan turizm gelirlerinin yaklaşık 30 milyar dolara yükselmesi sağlanmıştır. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde gerçekleşen kişi başına düşen milli gelir ve istihdamdaki artış ile ihracatta yakaladığımız ivme gibi gelişmeler, etkili mali disiplin perspektifi ve uygulamaya konulan güçlü politikalarla gerçekleştirilmiş, yüzde 11,3 olan bütçe açığı yüzde 2’lere, yüzde 72,1 olan AB tanımlı nominal borç stoku ise yaklaşık yüzde 30 seviyesine düşürülmüştür."
"Büyüme oranını yüzde 90 ölçüde yakaladık"
Kalkınma Planı gibi orta uzun vadeli hedefleri içeren politika dokümanlarının ekonominin, ülkenin, insan kaynağı potansiyelinin yanı sıra bölgesel ve küresel gelişmeler çerçevesinde oluşturulduğunu anlatan Oktay, geçmişe yönelik değerlendirmeleri, hedeflerin konulduğu o günün şartlarını da ele alarak yapmanın daha sağlıklı olacağını vurguladı.
Oktay, 10. Kalkınma Planı'nın hazırlandığı dönemde küresel ekonomi ile ilgili geleceğe yönelik beklentilerin çok olumlu olduğunu ancak plan döneminde hem küresel hem de ulusal düzeyde yaşanan çeşitli gelişmelerin belirsizlikleri artırdığını ve küresel ekonominin beklenenin altında bir performans gösterdiğini ifade etti.
Bu şartlar altında planın makroekonomik tahminlerindeki varsayımlarda ciddi farklılaşmalar olduğunu, bazı hedeflerde sapma meydana geldiğini dile getiren Oktay, bu sapmalara rağmen 10. Kalkınma Planı'nda öngördükleri büyüme oranını yüzde 90 ölçüde yakaladıklarının altını çizdi.
"Kuru her zaman tahmin etmek mümkün değil"
Oktay, döviz kurunun sadece makroekonomik faktörlerden değil iç ve dış siyasi olayların tetiklediği arz talep şoklarından da kolayca etkilenebildiğine, dalgalı kur rejiminin uygulandığı ülkelerde döviz kurunu her zaman tahmin etmenin mümkün olmadığına dikkati çekti. Oktay, üst politika dokümanları için yapılan makroekonomik tahminlerde döviz kurunun, geçmiş ve gelecekteki belirli eğilimlere ve kabullere göre belirlendiğini dile getirdi.
Planın açıklanmasından sonra saydığı iç ve dış gelişmelerin, 10. Kalkınma Planı'nda yer alan döviz cinsinden hedeflerin tutmamasına neden olduğuna işaret eden Oktay, büyüme hedefi açısından 10. Kalkınma Planı'nda iyi bir performans gösterilse de döviz kuru kaynaklı gelişmelerin 2018 yılı gerçekleşmesinin, plan hedeflerinin altında kalmasına neden olduğunu söyledi.
Bu nedenle 11. Kalkınma Planı'nda dönem sonu itibarıyla kişi başına gelirin aşağı yönlü revize edildiğini anımsatan Oktay, "Bu yönüyle plandaki hedeflerimiz hem gerçekçi hem de geliştirme ve dönüştürme iddiasını içeren güçlü hedeflerdir. Bütün bu gelişmelere rağmen hükümet olarak uzun vadeli hedefimiz değişmemiştir. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde daha çok üreten, gelirini daha adil paylaşan, daha müreffeh bir Türkiye vizyonuyla, 2023 ruhunu taşıyan uzun vadeli hedeflerimizi koruyor ve onlara ulaşmak için bütün enerjimizle çalışmaya devam ediyoruz." diye konuştu.
"5 temel gelişme ekseninden oluşuyor"
Oktay, "daha fazla değer üreten, daha adil paylaşan, daha güçlü ve müreffeh Türkiye" vizyonuyla 2019-2023 dönemini kapsayan 11. Kalkınma Planı döneminde Türkiye’nin yüksek gelir grubu ülkeler ile en yüksek insani gelişmişlik seviyesindeki ülkeler arasına girmesini amaçladıklarını bildirdi.
Kalkınma planının, bu vizyona hizmet edecek şekilde istikrarlı ve güçlü ekonomi, rekabetçi üretim ve verimlilik, nitelikli insan ve güçlü toplum, yaşanabilir şehirler ve sürdürülebilir çevre ile hukuk devleti, demokratikleşme ve iyi yönetişim olmak üzere 5 temel gelişme ekseninden oluştuğunun altını çizen Oktay, "Planın 'istikrarlı ve güçlü ekonomi' ekseni altında ekonomiye odaklı ilk ekseni altında güçlü ekonomi politikalarının uygulandığı, ekonomi yönetiminde politika koordinasyonun daha etkin bir biçimde sağlandığı, iş ve yatırım ortamının daha da geliştirilerek, piyasa aksaklıklarının giderildiği ve tam rekabetçi serbest piyasanın gelişiminin desteklendiği ortamın oluşturulması hedeflenmektedir." ifadesini kullandı.
Kaynak: AAEditör: AA
