Birleşmiş Milletler’in yayınladığı bir raporda kötüleşen çevre sorunlarının yılda milyonlarca kişinin ölmesine neden olduğu kaydedildi.
Raporda “dünya hasta” ifadesi kullanıldı.
Bilimsel içerikli ve birkaç yılda bir yayınlanan rapora göre, iklim değişikliği, hayvan ve bitki türlerinin yok olması, insan nüfusunun 10 milyara doğru ilerlemesi, çoraklaşan toprak, kirlenen hava, plastikler, zirai ilaçlar ve kimyasallar gezegeni insanlar için artan oranda daha sağlıksız hale getiriyor.
Ama dünya için çok da geç olmayabilir.
Raporun yazarları Joyeeta Gupta ve Paul Ekins Associated Press’a yaptıkları açıklamada, umutlu olmak için neden bulunduğunu, hala zaman olduğunu ancak fırsatın hızla kapanmakta olduğunu söyledi.
740 sayfalık raporda “risk” kelimesi 561 kez kullanılmış. Raporda, çevresel sorunların birbirinden etkilendiğine vurgu yapılıyor.
Raporun sonuç bölümünde “sürdürülemez insan aktivitelerinin küresel anlamda dünyanın ekosistemini bozduğu, toplumun ekolojik temellerini tehlikeye attığı” belirtiliyor.
Bununla birlikte raporda dünyanın yeme şekli, satın alma yöntemi, enerji elde ediş şekliyle atıkları ele alış şeklinin değişmesinin problemlerin çözümüne yardımcı olabileceği tespitine yer veriliyor.
Duke Üniversitesi’den Stuart Pimm raporun çevreyle insan sağlığı bağlantısını çok iyi şekilde ortaya koyduğunu belirtiyor.
Çevre uzmanları Gupta ve Ekins, hava kirliliğinin dünya genelinde her yıl 7 milyon kişinin ölümüne neden olduğunu ve bunun topluma maliyetinin de 5 trilyon doları bulduğunu belirtiyor. Deniz kirliliğiyse diğer bağlantılı hastalıklarla birlikte her yıl 1,4 milyon insanın ölümüne yol açıyor.
Bilim adamları insan ırkının karşı karşıya kaldığı en önemli problemin küresel ısınma ve biyolojik çeşitliliğin kaybolması olduğunu vurguluyor. Çünkü bu problemler kalıcı ve birçok insanı birçok farklı şekilde etkiliyor.
İklim değişikliği
Rapor, “birşeyler değişmezse” iklim değişikliğinin tehlikeli ve geri döndürülemez etkilerini engellemek için zamanın daraldığını kaydediyor.
Raporda iklim değişikliğinin insan sağlığı, hava, su, toprak ve biyolojik çeşitlilik üzerindeki etkisi ayrıntılı olarak ele alınmış. Neredeyse bütün sahil kentleri ve küçük adalarda yaşayanlar artan deniz seviyesi ve aşırı hava koşulları nedeniyle sele karşı daha dayanıksız hale geliyor.
Biyoçeşitlilik
Raporda türlerin kaybolmasının, gezegenin bütünlüğünü bozduğu ve dünyanın insan ihtiyaçlarını karşılamasını zorlaştırdığı kaydedilirken, buna örnek olarak ekosisteme, balıkçılığa ve diğer önemli sistemlere olan tehditler gösterildi. Raporda çevreciler arasında dünyanın yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu konusundaki bölünmeye dikkat çekildi.
Hava kirliliği
Hava kirliliği sadece her yıl milyonlarca insanın ölmesine neden olmuyor, aynı zamanda özellikle yaşlılara, çok gençlere, hastalara ve yoksullara da zarar veriyor.
Su kirliliği
Günümüzde 1,5 milyar kişinin temiz suya erişimi var ancak su kalitesi birçok bölgede kötüleşiyor. Rapora göre, okyanuslar da plastif ve diğer çöp atıklarının “işgali” altında.
Antibiyotik direnci
Su kaynaklarındaki dirençli bakteriler nedeniyle insanlar hasta oluyor ve bu da 2050 yılı itibarıyla dünya genelindeki ölümlerin önemli bir nedeni olabilir.
Toprak kaybı
Toprak daha az verimli ve daha az kullanılabilir halde. Rapor, bütün toprakların yüzde 29’unda tarım üretiminin zor hale geldiğini kaydediyor. Orman kaybının azaldığı ama devam ettiği de vurgulanıyor.
Kaynak: ÖZEL HABER
Editör: BÜŞRA KARAOĞLU
