Ege Maden İhracatçıları Birliği tarafından bu yıl ilk kez düzenlenen AMORF Doğaltaş ve Proje Tasarım Yarışması, mermer artıklarının değerlendirilmesi ve ekonomiye kazandırılmasına ilişkin tasarım projelerini bir araya getirecek. Dış mekan projeleri, İç Mekan mobilya, aksesuar ve uygulamaları projeleri olmak üzere üç konu başlığında kabul edilecek tasarımlar kıyasıya mücadele edecek.
Ülkemizde yaşanan covid-19 salgını sürecinde yarışmanın tanıtımının yapıldığı dokuz üniversitede akademik takvimin ileri alınması nedeniyle, son başvuru tarihi 13 Temmuz 2020 olarak revize edildi.
650 farklı renk ve dokuda mermer çeşitliliği ile Türkiye'nin dünya birincisi olduğu bilgisini veren Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mevlüt Kaya, dünya doğal taş rezervlerinin yüzde 40'ına sahip olan Türkiye'nin dünya doğal taş ihracatından aldığı payın ise yüzde 10 civarında kaldığını amaçlarının bu orantısız durumu ortadan kaldırmak olduğunu, Türkiye’nin dünya doğal taş ihracatından hak ettiği payı alması için tasarıma ve işlenmiş katma değerli ürün üretimine ağırlık vereceklerini dile getirdi.
Koronavirüs sonrasına yatırım
Tüm dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs salgını nedeniyle dünya genelinde inşaat yatırımlarının iki aydır durduğu bilgisini veren EMİB Başkanı Kaya, "Dünya'nın içinde bulunduğu süreç doğal taş ihracatımızı olumsuz etkilese de, dünya genelinde normalleşme adımları hızla atılıyor. Yakın gelecekte dünya ekonomisi eski ritmini bulacak. Biz de Covid-19 sonrasında ihracatımızın artması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz" şeklinde konuştu.
Türkiye'nin doğal taş ihracatı artıyor
Türk doğal taş sektörü 2019 yılını 1 milyar 908 milyon dolarlık ihracatla geride bırakırken, işlenmiş ürün ihracatı 952 milyon dolar oldu. Aynı dönemde, Ege Maden İhracatçıları Birliği'nin doğal taş ihracatı; 597 milyon dolar olurken, EMİB'in doğal taş ihracatında işlenmiş ürün ihracatının payı ise; 381 milyon dolar ile yüzde 64'e ulaştı. Ege Maden İhracatçıları Birliği, çevreye duyarlı ve sürdürülebilir ihracatı arttırmak için "AMORF Doğaltaş Tasarım ve Proje Yarışması"nı sektöre kazandırdı. AMORF ile doğal taş ihracatında tasarım açısından güçlü, üretilebilir, katma değeri yüksek, çevreye duyarlı ve sürdürülebilir projeler geliştirmek hedefleniyor.
Lisans ve yüksek lisans öğrencilerine açık
Ege Maden İhracatçıları Birliği tarafından düzenlenen "AMORF Doğaltaş Proje ve Tasarım Yarışması"na üniversitelerin Mimarlık, Mühendislik, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakülteleri lisans veya yüksek lisans bölümlerinde okuyan tüm öğrenciler ile üniversitelerin Mimarlık, Mühendislik, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakülteleri lisans, yüksek lisans programlarından mezun olanlar tasarımlarıyla katılabilecek. Doğal taş Proje ve Tasarım Yarışmasında; Mermer artıklarının değerlendirilmesi ve ekonomiye kazandırılmasına ilişkin tasarım projeleri, Dış mekan projeleri, İç Mekan mobilya, aksesuar ve uygulamaları projeleri olmak üzere üç konu başlığında tasarımlar kabul edilecek.
Yurt dışında eğitim hakkı verilebilecek
"Doğal Taş Proje ve Tasarım Yarışması"nda; profesyonel ve öğrenci kategorilerinin toplamda 10 proje seçilecek, seçilen her bir proje için 10 bin TL tutarında ödül verilecek. Ticaret Bakanlığı'nın "2008/2 Sayılı Tasarım Desteği Tebliğine göre Ege İhracatçı Birlikleri'nin yapacağı projenin onaylanması halinde final kalan öğrenci kategorisindeki yarışmacılara yine Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kişi sayısı doğrultusunda yurt dışında eğitim hakkı verilebilecek. Sponsor firma ve jürinin uygun görmesi durumunda finale kalan projeler arasından seçilen bir ürün üretilip tasarımcının ticari hakları korunarak satışa sunulacak. Jürinin uygun görmesi durumunda finale kalan projeler arasından seçilen bir projeye 1 yıllık ürün ve iş geliştirme mentörlüğü sağlanacak. Ege Maden İhracatçıları Birliği'nin "AMORF Doğaltaş Proje ve Tasarım Yarışması"na başvurular 13 Temmuz 2020 tarihine kadar yapılabilecek. Ödül töreninin ise; her yıl Ekim ayının ilk haftası kutlanan Dünya Mimarlık Günü ile eşzamanlı ödül töreni, sergi, mimarlarla network etkinliği şeklinde düzenlenmesi planlanıyor.
Önemli isimler jüride yer aldı
Ege Maden İhracatçıları Birliği'nin "AMORF Doğaltaş Proje ve Tasarım Yarışması"nın Jürisinde mesleklerinin zirvesindeki isimler yer alıyor. Platformİzmim Yönetim Kurulu Saymanı Gülçin Çalandağ, İzmir Serbest Mimarlar Derneği Başkanı Hüseyin Egeli, Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Bölüm Başkanı Demet Binan, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Endüstriyel Tasarım Bölümü Başkanı Can Özcan, Mimar Yelda Tuna, Tasarımcı Emre Yusufi, İç Mimar Hakan Kütahya, Endüstriyel Tasarımcılar Meslek Kuruluşu Başkanı Sertaç Ersayın, ODTÜ Endüstriyel Tasarım Bölüm Başkanı Gülay Hasdoğan, Endüstriyel Tasarımcı Buket Hoşcan Bazman, İç Mimar Erman Bazman, Sezgin Marble Kurucu Ortağı Reyhan Sezgin ve Alpay Mermer Yönetim Kurulu Başkanı Melike Özmen, "AMORF Doğaltaş Proje ve Tasarım Yarışması"na başvuracak tasarımları değerlendirecek isimler olacak.
Yüz yıllardır insanlık için kullanılıyor
Doğaş taşlardan en çok kullanılan taş türü mermerdir. Mermer, metomorfizma olayı sonucunda kalker ve dolomitik kalkerlerin yeniden kristalleşmesiyle meydana gelmiş bileşimdir.
Bileşimlerinin yüzde 90-98'i CaCO3'ten (Kalsiyum karbonat) oluşmaktadır. Düşük oranda MgCO3 (Magnezyum karbonat) içermektedir. CaCO3 kristallerinden oluşan mermerlerde esas mineral “Kalsit” tir. Ve mermerin kullanım alanları tamamen insanlar ile iç içeridir. Mermer, yüz yıllardır insanlık için kullanılan bir doğal taş türüdür. Modern dönemde ve yirmi birnci yüz yıl incelemeleri göz önünde bulundurulduğu zaman, genelde ev içi yapı tasarımlarında kullanılır. Bunun en büyük örnekleri ise mutfaklarda kullanılan tezgahlardır. Tabii son dönemlerde granit taşlar ne kadar moda olsa da normal orta düzeyli aileler ve orta sınıf geliri olan Türk toplumu için mutfak tezgahları genelde mermer üzerinedir.
Mermerli ev yazın serin kışın sıcak olur
Mermerlerin en çok kullanıldığı bir diğer yer ise apartman daire boşlukları ve merdiven boşluklarıdır. Hatta mermer üreticileri bizzat merdivenler için özel bir tasarım gerçekleştirmiştir. Binaların kaba inşaatlarını ve merdiven boşluklarını yapan inşaatçılar için geliştirilen bu model sayesinde artık daha kolay merdiven boşlukları yapılabiliyordur. Bu model ise şu şekildedir: iki mermer bloğu oluşturulur ilk baş. Bu iki blok sonra bir birine dik gelecek şekilde 90 derecelik açı ile bir biri ile birleştirilir. Ama tam dik birleştirilmez. Üst tarafta kalan mermer bloğunu alt tarafta kalan mermer bloğu ile birleştirme esnasında 2-3 cm'lik bir boşluk oluşturulur ve bu kalan boşluğu da bir mermer düzleyici sprel makinası ile kavistli hareketler yaparak sivriliği alınır daha oval şekle getirilir. İşte mermerler apartman boşluklarında bu şekilde kullanılmaktadır. Mermerin kalsiyum tri karbonat oluşumunun bir diğer etkisi mermerlerin bir alan içerisinde ısı yalımını görevi görmesidir. Mermer ile kaplanmış bir ev yazın serin kışın sıcak olur. mermere bu ısı yalıtımı özelliği kazandıran yapısal içeriği ise bir çok mimar tarafından sıcak mevsimlerin yoğun olduğu evlerde kullanılmaktadır.
Mermerin iki ayrı tanımı
Bilimsel tanım olarak mermer, başkalaşım yan, metamorfizma süreci geçiren ve başkalaşımın izlerini taşıyan kalker dolomit gibi karbonat bileşimli kayaçlara denilir. Ticari tanımında ise Ticari standartlara uygun boyutlarda blok verebilen, kesilip parlatılan veya yüzeyi işlenebilen ve taş özellikleri kaplama taşı normlarına uygun olan her türden taş yani tortul, magmatik ve metamorfik taşlar ticari dilde mermer olarak bilinmektedir. Bu tanım uyarınca kalker, traverten, kumtaşı gibi tortul; gnays, mermer, kuvarsit gibi metamorfik; granit, siyenit, serpantin, andezit, bazalt gibi magmatik taşlar da mermer olarak isimlendirilmektedir. Ticari tanımlamada mermer sözcüğü taş türünü belirtmediği için bu eksikliği gidermek amacıyla taş adının sonuna mermer takısı eklenerek litolojik farklılık vurgulanmaya çalışılmaktadır.
Kaynak: ÖZEL HABEREditör: MURAT İLTER
