Dört bir tarafı ekilebilir verimli toprakla dolu olan Türkiye'nin bu büyük potansiyelinin doğru planlanması durumunda, tarım konusunda kendi kendine yetmesi ve tarım ürünlerindeki ithalatın en aza inmesi mümkün. Farklı iklimsel ve bölgesel özellikleriyle ülkemizin dört bir yanı bize değişik ürünler sunuyor. Bu zengin toprağı uygun tohumlarla buluşturmak gelecek için de son derece önemli.
Bir tohumun değişen iklim şartlarına, toprak florasına ve ekolojiye uyum sağlayabilmesi için belli dönemlerde toprakla buluşması gerekmektedir. Bu nedenle tohumların doğal ortamında, kendi mevsiminde düzenli olarak her yıl canlı ekimler yapılarak yaşatılması en iyi yöntem olarak kabul edilmektedir. Atalarımızın yıllardır yetiştirdikleri ürünleri gelecek kuşaklara sistemli ve bilinçli bir şekilde aktarmak, tüketicinin bu ürünlere kolay ulaşmasını, tarımsal ve kırsal kalkınmayı sağlamak amacıyla başlatılan "Mirasımız Yerel Tohum" projesi kapsamında çalışmalar hız kesmeden devam ediyor. Bu amaçla 2017, 2018 ve 2019 yıllarında toplanan tohumlar, Tohum Gen Bankasında koruma altına alındı. Bazı tohumlar ise TİGEM, TAGEM ve BÜGEM'in uzman ekipleri tarafından çoğaltma işlemi için ayrıldı. Bu amaçla fasulye ve barbunya ekimleri Eskişehir'de Anadolu Tarım İşletmesinde, kabak ekimleri Bursa'da Karacabey Tarım İşletmesinde gerçekleştirildi. Karacabey Tarım İşletmesinde yetiştirilen domates, biber, patlıcan, hıyar, kavun ve karpuz fideleri tanımlama ve üretim amacıyla Ankara'daki Polatlı Tarım İşletmesi ile Ankara'daki TİGEM Sosyal Tesislerdeki üretim alanlarına dikimleri yapıldı.Çoğaltım ve tanımlama işlemleri tamamlanan farklı bitki türlerinde 42 çeşit TAGEM tarafından 2020 yılında tescile sunulması planlandı.
7 bin yıllık tohum Bodrum'da
Bodrum’da Tarım Ar-Ge ve Yerel Tohum Merkezi açıldı. Ömür Gedik, Yonca Evcimik ve Cem Seymen gibi pek çok Bodrum sevdalısı ve doğa dostu tanınan isimlerin katılımları ile gerçekleşen açılış Bodrum’da doğal yaşam ve üretimin artmasını sağlayacak en önemli adımlardan biri. Özellikle yaşadığımız zor günlerde, özellikle üretime ve tarıma yatırımın vurgulandığı açılış sırasında, ilk kez toplanan tohumlarda davetliler tarafından, merkezdeki özel üretim parsellerine dikildi. Başkan Ahmet Aras, tüm halkı ellerindeki yerel tohumları merkeze getirmeye çağırdı. Bu sayede yerel tohumlar çoğaltılarak nesilden nesile aktarılacak. Bodrum Belediyesi, Bodrum Özüne dönüyor projesinin temel taşlarından olan Tarım AR-GE ve Yerel Tohum Merkezi Bahçeyakası Mahallesi Karaova Bölgesi’nde yer alıyor. Toplam 6,5 dönüm arazi üzerine kurulmuş olan merkez yüzölçümü açısından Türkiye’nin en büyüklerinden. 133 metre kare tohum depolama alanı nem alıcı cihazlar ve klimalar ile sabit bir sıcaklıkta tohumların sağlıklı bir şekilde saklanması için tasarlandı. Ayrıca sıvı azot tankları sayesinde tohumlar yüz yıllar boyunca saklanarak, nesiller boyu üretimi destekleyebilecek. Merkezde 24 adet deneme parseli bulunuyor. Toplanan tohumlar öncelikle bu deneme parsellerine ekilerek test edilecek ve gerçek ata tohumlar bu sayede tamamen doğal olarak çoğalacak. Çiftçilik ve üretim yapanlara bu tohumlar bedelsiz olarak dağıtılacak. Merkezin şu anda ayrıca çiftçilere eğitim verilmesi için ayrılmış 63 metre kare alanı mevcut. Önümüzdeki günlerde ise laboratuvarlar, sera alanları ve açık tarım uygulama alanları merkezdeki yerini alacak. Şu an için yerel tohum merkezinin en kıymetli ürünü ise 7 bin yıllık karakılçık buğday tohumu. Gelecek çalışmalardaki hedefler arasında yüz yıllardır üretilen ata tohumlarına ulaşılması ve nesiller boyunca üretilmesi yer alıyor.
Hedef turizm ve tarım iş birliği
Turizmin önde gelen merkezlerinden olan Bodrum aynı zamanda benzersiz tarım ürünlerine de sahip. Bodrum Belediyesi’nin başlattığı “Bodrum Özüne Dönüyor” projesine en büyük desteği yine bölgedeki turizm tesisleri veriyor. Bodrum zeytinini ve zeytinciliğini yaşatmak amacıyla bu yıl Geleneksel Sea Garden Hasat Günleri’ni ikinci kez gerçekleştiren Hapimag Sea Garden Resort, doğal yaşamı destekleyen ve kendi tarım ürünlerini üreten tesislerin başında geliyor. Tesis kendi zeytinlerini misafirleri ile birlikte toplayarak, kendi zeytinyağlarını üretiyor. Sadece zeytin değil aynı zamanda diğer ürünleri de kendisi üreten Hapimag Sea Garden Resort sponsorluğunda gerçekleşen Tarım AR-GE ve Yerel Tohum Merkezi açılış töreni, tesisin yerel yönetime verdiği desteği Bodrum Belediye Başkanı Sayın Ahmet Aras’ın verdiği teşekkür plaketi ile taçlandı. Plaketini Belediye Başkanı’ndan teslim alan Hapimag Resort Operasyonlari Türkiye Direktörü Kerem Demirkol, Bodrum’da yerel, doğal ve sürdürülebilir yaşamı desteklemeyi birincil önceliği haline getirdiklerini ve Bodrum’un kendi ürünlerini üretmesi için her zaman destek olacaklarını belirtti. Teşekkür plaketi alan diğer bir tesis ise Azka Hotel oldu. Azka Hotel yönetim kurulu başkanı Bülent Kaya da her zaman doğa ve doğal yaşamı desteklemeye devam edeceklerini söyleyerek plaketlerini aldı.
Tohumlar tek tek analiz edildi
Mirasımız Yerel Tohum" projesi kapsamında yerel tohumlarından elde edilen ürünler, Migros raflarında satışa sunulmaya devam ediyor. Saygıdeğer Hanımefendi Sayın Emine Erdoğan’ın himayelerinde ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Sayın Prof.Dr. İbrahim Adnan Saraçoğlu’nun önderliğinde, Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü (BÜGEM), Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) ve Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) iş birliğiyle yürütülen "Mirasımız Yerel Tohum” projesi kapsamında, Anadolu’nun dört bir yanından toplanan tohumlar tek tek analiz edilerek, ata tohumu özelliğine sahip ürünler belirlenerek ihtimamla yeniden yetiştirildi. Bugüne kadar Kandıra’nın sivri biberinden Samsun’un köy salatalığına, Çorum’un 10 Dilim kavunundan Ankara Ayaş’ın beyaz bodur domatesine kadar 11 çeşit ürün bu yolla sofralara kazandırılırken, yeni sezonun mahsulleri yeniden Migros raflarında tüketiciyle buluşmaya hazırlanıyor.
Bitki çeşitleri halka tanıtılacak
Ülkemizin gen kaynaklarını oluşturan bitki çeşitlerinin halkımıza tanıtılması, üretimlerinin yaygınlaştırılması, koruma altına alınması ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla yürütülen ‘’Mirasımız Yerel Tohum’’ projesi kapsamında, ata yadigârı tohumlardan elde edilen yeni mahsul ürünler Migros raflarında yeniden satışa sunulmaya hazırlanıyor. Tohumların çoğaltılması, tanımlarının yapılması ve tescil işlemleri Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki kuruluşlar olan TAGEM, BÜGEM ve TİGEM tarafından yürütülüyor. Sadece Migros raflarında tüketiciye sunulan ürünler arasında Kocaeli’nin salçalık biberi, Kandıra’nın sivri biberi, Düzce’nin sivri biberi, Kocaeli’nin mini domatesi, Ankara Ayaş’ın beyaz bodur domatesi, Samsun’un yerel domatesi ve kiraz domatesi, Samsun’un köy salatalığı ve patlıcanı, Çorum’un 10 Dilim adı verilen kavunu ve Düzce’nin Şakir karpuzu bulunuyor. ‘’Mirasımız Yerel Tohum” proje lansmanında, çocukluğumuzdan kalan tatların ve ata mirası bu tohumlardan elde edilen ürünlerin tanıtımı yapıldı.
Toplam 42 çeşidin tanımlaması yapıldı
TİGEM Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Ayşe Ayşin Işıkgece, 2020 yılı içinde Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı kuruluşlarca yürütülen çalışmalar kapsamında üretilen kavun ve karpuz fidelerinin Adana yöresinde, domates, biber ve patlıcan fidelerinin ise Bursa yöresinde üreticilere dağıtılıp burada elde edilen yerel tatların tüketicilerle buluşturulduğunun altını çizdi. Çoğaltım ve tanımlama işlemleri tamamlanan farklı bitki türlerinde 42 çeşidin, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 2020 yılında tescillenmesinin planlandığını ifade eden Işıkgece, Mirasımız Yerel Tohum projesi kapsamında, atalarımızdan yadigâr tohumlarımızdan elde edilen bu lezzetlerin tüketicilerle buluşturulmaya devam edilmesi için çalışmaların hız kesmeden devam ettiğini ifade etti.
Kaynak: ÖZEL HABER
Editör: MURAT İLTER
