Birçok inançta, lanete neden olan doğa üstü güçlerin ve nedensel kuvvetlerin varlığına inanılmaktadır. Bir laneti tersine çevirmek veya ortadan kaldırmak bazen bozma veya kırma olarak adlandırılır ve sıklıkla ayrıntılı ritüeller veya dualar ile gerçekleşir. İslam dininin de ise lanet kelimesi aynı zamanda beddua manasında kullanılır. Bazı alimler bedduanın, lanete yakın bir olgu olduğu görüşünde birleşirken, bazı hadislerde ise her iki kelime beraber zikredilmiştir.
Her kulüp, her sporcu başarılı olmayı ve sezon sonunda şampiyonluğu ya da şampiyona finalinde kupayı kaldırmayı hayal eder. Ama bunu sadece bir takım ya da bir sporcu başarabilir. Bu gayet normaldir. Ancak dünya spor tarihinde yaşanmış öyle başarısızlıklar var ki, bunu ifade etmeye kelimeler yetmiyor. Lanete inanır ya da inanmazsınız belki ama dünyanın pek çok yerinde lanete inanılıyor ve bu spor başarısızlıklarının bazıları da bir lanetle özdeşleştiriliyor.
Başakşehir'e ne oldu? Yeni bir futbol laneti mi?
Futbol Süper Ligi'nde geçen sene şampiyon olan Başakşehir'in bu sezon oynadığı 4 maçta hiç gol atamaması ve 3 maçını da kaybetmesi, futbol fanatikleri arasında ''Yeni bir futbol lanet mi?'' sorusunu gündeme taşıdı. İstanbul takımı Başakşehir'in Süper Lig'de yer aldığı 12 sezon boyunca, diğer İstanbul temsilcileri Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş'a toplam 111 puan ve bir çok şampiyonluk kaybettirmesi lanete gerekçe olarak gösteriliyor. Eski adıyla İstanbul BB olarak giriş yaptığı 2008 sezonundan, Başakşehir olarak şampiyon olduğu 2020 sezonuna kadar, turuncu-lacivertliler üç büyüklerle toplam 72 kez karşılaştı. Bu maçlarda Galatasaray ve Beşiktaş'a 7'şer kez, Fenerbahçe'ye ise 9 kez üstünlük sağladı. Toplam 21 maç ise beraber bitti. 12 sezon boyunca Başakşehir kendi şehrinin takımlarına kök söktürürken, üç büyüklerin taraftarlarının da nefretini kazandı. Bir çok kez İstanbul takımlarını şampiyonluktan eden Başakşehir, Galatasaray ve Fenerbahçe'ye 33'er, Beşiktaş'a ise 45 puan kaybettirdi. Turuncu-lacivertliler son olarak geçen sezon şampiyonluğu Trabzonspor'un neredeyse ellerinin arasından kapınca, bordo-mavili taraftarlarının da tepkisini çekti. Başakşehir, Süper Lig'de yer aldığı 12 sezon boyunca Trabzonspor'u 7 kez yenerken, Karadeniz fırtınasına 37 puan kaybettirdi. Futbol fanatikleri, Türkiye'deki futbol taraftarlarının büyük bir bölümünün işte bu nedenlerden dolayı Başakşehir'e beddua ettikleri, o bedduaların ise bu sezon bir lanete dönüşmüş olabileceği görüşünde birleşiyorlar. Şampiyon bir takımın, şampiyonluğunu ilan ettiği son maçından sadece 49 gün sonra çıktığı yeni sezonda bu kadar kötü bir performans sergilemesi, gerçekte başarısızlık mı? yoksa futbol fanatiklerinin dediği gibi bir futbol laneti mi? Önümüzdeki haftalarda bunu hep birlikte göreceğiz.
Şimdi sizi dünya sporunda lanet olarak kabul görmüş ve efsaneleşmiş bazı spor lanetlerine götüreceğiz.
***
Aztek laneti
Meksika'nın başkenti Meksiko City'nin takımı olan Cruz Azul, 1997-1998 sezonunda elde ettiği şampiyonluktan sonra bir daha aynı başarıyı tekrarlayamadı. Onları lanetleyen ise Meksika'nın tam ortasında yer alan Guanajuato eyaletinin takımı Leon'un taraftarları oldu. O sezon Cruz Azul, 2.grubu, Leon ise 1.grubu lider olarak tamamladı. İki takım yolları ileride finalde kesişti. Meksiko'da oynanan maçta Cruz Azul, Benjamin Galindo'nun ayağından bulduğu tartışmalı bir penaltı ile maçı 1-0 kazandı. Rövanş maçı ise Missael Espinoza'nın golüyle ev sahibi takımın üstünlüğü ile tamamlanınca uzatma dakikalarınca geçildi. 101 dakikada Cruz Azul ilk maçta olduğu gibi yine tartışmalı bir penaltı sonrası Hermosillo'nun ayağından bulduğu golle beraberliği sağlayınca şampiyonluğunda sahibi oldu. İki tartışmalı penaltı ile şampiyonluğu kaybeden Leon taraftarları ise maç sonunda çok öfkelendiler. Azteklerin torunları olan Leon taraftarları bir Aztek büyüsü yaparak rakiplerini lanetlediklerini açıkladılar. Cruz Azul o yıldan bu yana Meksika Liginde bir daha şampiyon olamadı. Hem Meksika'da, hem de dünya futbolunda Mavi-beyazlıların bu başarısızlığı bir lanet olarak kabul ediliyor.
***
Ballack laneti ve Leverkusen ikincilik laneti
Bayer Leverkusen takımı 2000-2001'de kaçırdığı şampiyonluktan sonra ertesi sezon kupanın en büyük favorisiydi. Gerçekten de o sezona fırtına gibi başlayan Leverkusen'in talihi Kaiserslautern'den transfer edilen Michael Ballack'ın gelmesiyle değişti. Daha önce oynadığı Chemnitz ve Kaiserslautern takımlarında şanssızlıklardan yakası kurtulamayan ve bu konuda ünlenen Ballack'ın Leverkusen'e gelmesi taraftarlar tarafından 'kötü şans' olarak değerlendirildi. O sezon ligin son üç haftasına en yakın takipçisi B.Dortmund'un 8 puan önünde lider giren Leverkusen, son üç maçını da kaybederek şampiyonluğu rakibine adeta hediye etti. Aynı yıl Leverkusen, Almanya Kupasında finalinde Schalke'ye 4-2 yenilerek yine kupayı kazanamadı ve ikinci oldu. O sezon Şampiyonlar Ligi'nde fırtına gibi esen Leverkusen finale çıktığında kırmızı-siyahlı taraftarlar artık kupayı kaldıracaklarına emindiler. Ancak Glaskow'da oynanan finalde Leverkusen, Raul ve Zidane'ın gollerine engel olamayınca R.Madrid'e 2-1 yenilerek bir kez daha ucundan tuttuğu kupayı kaybedip ikinci oldu. Ertesi yıl B.Münih'e, oradan da Chelsea'ye giden Ballack, 2010'da yeniden Leverkusen'e dönerken, takım o yıl şampiyonluğu yine Kuzey Ren Vestfalya eyaletinin diğer takımı B.Dortmund'a kaptırıp ikinci oldu. Leverkusen taraftarları elde edilen bu başarısızlıkları Ballack'a mal edip yaşananlara 'Ballack laneti' ismini verdi. Ballack, Leverkusen'in haricinde 2002 Dünya kupası finalini, 2008 İngiltere Lig Kupası finalini, aynı yıl hem Şampiyonlar Ligi finalini, hem de Avrupa Futbol Şampiyonası finalini kaybetti. Premier Lig'de 2007 ve 2008 sezonların da ikinci olan Ballack, Dünya futbol tarihine 'Finallerin kaybeden adamı' olarak geçti. Ancak bu sezon oynanan Almanya Kupası finalinde Leverkusen, B.Münih'e 4-2 kaybedip yine ikinci olunca, herkes yaşananların Ballack ile ilgili olmadığını anladı. Lanetin adı değişse de Leverkusen'in finallerde kaybetme geleneği devam ediyor.
***
Guttmann laneti
Portekiz'in Benfica takımı Macar teknik adam Bela Guttmann yönetiminde 1961'de Barcelona'yı, 1962'de ise R.Madrid'i yenerek iki kez Avrupa Şampiyonlar Ligini kazandı. Ancak bu son şampiyonluğundan sonra Benfica bir daha Avrupa'da kupa kaldıramazken, çıktığı 8 finali de kaybetti. Benfica'ya iki Avrupa Şampiyonluğu hediye eden Guttmann, sözleşmesini yenilemek için kulüp yöneticileriyle masaya oturdu. Sözleşmesinin arttırılarak uzatılmasını isteyen Bela, yöneticilerden olumsuz yanıt alınca çok sinirlenerek kulübü terk etti ve Benfica'yı lanetleyen şu sözleri söyledi. "Benfica 100 yıl boyunca Avrupa kupası kazanamayacak" Gerçekten de kırmızı-beyazlılar 1963 ve 1990'da Milan'a, 1965'de İnter'e, 1968'de M.United'a, 1983'de Anderlecht'e, 1988'de PSV'ye, 2013'de Chelsea'ye ve 2014'de Sevilla'ya finalde kaybetti. 1990 finali öncesinde kulübün efsane ismi Eusebio, Guttmann'ın mezarına giderek lanetin kalkması için dua etti. Ama yine finalde kaybeden taraf oldular. 2014'de kulüp lanetin kalkması için Guttmann'ın heykelini yaptırdıysa da laneti kaldıramadı. Lizbon'daki Guttmann heykelinde şu söz yer alır ''Sadece Benfica'da olanlar kötü şans nedir bilirler. Dünyada bunu daha iyi bilecek bir kulüp yoktur"
***
Keçi laneti
Amerika Beyzbol Liginde mücadele eden Chicago Cubs takımı, 1945'ten 2016'ya kadar 71 yıl boyunca finale çıkamadı ve şampiyonluk yaşayamadı. Lanet, Detroit Tigers’la oynanan final serisinin dördüncü maçında simgesi keçi olan Chicago’nun ünlü restoranlarından Billi Goat Tavern’in sahibi Billy Sianis'in maça bir keçi getirmesiyle başladı. Yetkililer kendisinden keçiyi stattan çıkarması istenince, Sianis, sinirlenerek ‘Keçinin laneti üzerinizde olacak. Cups bir daha beyzbol şampiyonu olamayacak’ diyerek stadyumu terk etti. Cup's o seriyi 4-3 kaybetti ve bir daha finale dahi yükselemedi. 71 yıl boyunca kulüp laneti kaldırmak için her yolu denedi. Hatta takımı Vatikan'a götürüp, Papa'nın huzuruna bile çıkarttılar. Ancak yapılan hiç bir şey lanetin kalkmasını sağlayamadı. Ta ki 2016 sezonuna kadar. O yıl laneti kaldırmak için adeta bir yarışa girildi. Pek çok şey yapılırken, üç tanesinin lanetin sona ermesinde etkili olduğuna inanıldı. Önce Reverse The Curse adlı bir sosyal girişim grubu Chicago'daki ailelere birer tane keçi hediye etti. Bu sayede laneti tersine çevirmek için ilk adım atılmış oldu. Ardından beş Chicago Cubs hayranı Cubs'un yaz kampı tesislerinden, Stadyuma doğru uzun bir yürüyüşe başladılar. Tam tamına 278 mil (448 km) yürüdükten sonra lanetini kırabileceğine inandıkları Wrigley adında bir keçiyi kulübe hediye ettiler. Stadyumun yakınlarındaki yerel bir restoranın sahipleri ise Chicago'luları laneti kaldırmak için keçi eti yememeye davet etti. Talep öyle ilgi gördü ki, Chicagolular sadece keçi eti değil, bir yıl boyunca hiç bir hayvanın etini yemedi. O yıl Cubs oynadığı 162 maçın 103’ünü kazanarak kulübün 1906’dan bu yana bir sezonda elde ettiği en yüksek galibiyet sayısına ulaştı. Laneti neyin kaldırdığı tam olarak bilinmemesine rağmen Cups, finalde LA Dodgers’ı 4-2 ile geçerek 71 yıllık laneti kırmayı başardı.
***
Wimbledon laneti
İngiliz tenisçi Fred Perry'nin 1936'da Wimbledon şampiyon olmasından sonra bir daha hiç bir İngiliz tenisçi bu başarıyı tekrarlayamadı. 1936 yılına kadar İngilizler kendi evlerinde yapılan turnuvada 29 şampiyonluk elde ettiler. 1936 finali İngiliz Fred Perry ile o dönem sporu bir propaganda aracı olarak kullanan Nazilerin sporcusu Gottfried von Cramm arasında oynandı. Maçı Perry, 6-1, 6-1 ve 6-0'lık setlerle kazanarak şampiyon oldu. Bu hezimet, Nazilerin Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanı Dr. Joseph Goebbels’i çok öfkelendirdi. Wimbledon'dan çıkarken ''Almanların laneti üzerinize olsun. Umarım bir daha hiç bir İngiliz burada şampiyon olamaz'' der. Onun bu sözleri 'Wimbledon laneti' olarak 84 yıldır süre geliyor. O tarihten sonra hiç bir İngiliz tenisçi Wimbledon'da zafere ulaşamadı. Andy Murray'in 2013'de Wibmledon'da elde ettiği zafer, aslen İskoç olması sebebiyle lanetin sonu olarak kabul edilmedi. Lanetin kalkması için İngiltere doğumlu bir tenisçinin şampiyonluk kazanması gerekiyor.
Kaynak: ÖZEL HABER
Editör: MURAT İLTER
