Amerikalı araştırmacılar, yetişkin hücreleri embriyonik kök hücre haline dönüştüren genetik kurgulama yöntemi sayesinde yaşlanma etkilerini tersine çevirmeyi başardı.
ABD'nin California eyaletinde faaliyet gösteren Salk Biyolojik Araştırmalar Enstitüsüne bağlı araştırmacılar tarafından yapılan çalışmada, Nobel Ödüllü Japon bilim adamı Shinya Yamanaka tarafından keşfedilen ve "Yamanka faktörleri" diye anılan gen ifade dizilerine müdahale yoluyla hücre yapısını yeniden kurgulayan bir yöntem uygulandı.
Sıradan yetişkin hücreleri yenilenebilir embriyo kök hücresine dönüştüren yöntemin, yalıtılmış insan hücrelerinin laboratuvar ortamında yeniden gençleşmesini sağlamasının yanında, erken yaşlanma hastalığı taşıyan fareler üzerinde yapılan deneylerde de yaşlanma etkilerini sildiği ve hayvanların yaşam sürelerini yüzde 30 oranında artırdığı gözlendi.
Önceki çalışmalarda Yamanaka faktörlerini kullanarak hücre yapısını baştan sona yeniden kurgulayan bilim adamları, bu kez hücre kimliğini muhafaza etmek üzere yetişkin hücreyi embriyonik hale getiren müdahaleyi kısmi olarak uygulamayı tercih etti. Sonuçta kısmi müdahaleyle yenilenen hücrenin kimliğini korumayı başardığı görüldü.
Yetişkin hücreyi embriyonik hücre gibi sürekli bölünebilir hale getiren yöntemin daha önce organizmada kanser oluşumuna yol açtığı veya organları fazla gençleştirerek işlevlerini bozduğu gözlemlenmişti. Bu sebeple yöntemin canlılar üzerinde uygulanabilirliği bugüne dek tartışmalara konu oluyordu. Ancak kısmi uygulamada alınan olumlu sonuç, yöntemin yaşlanmaya bağlı rahatsızlıkların tedavisinde kullanılması için umut oldu.
Kaynak: aa
