Cemrelerin sonu
Cemreler düştükçe bahara bir adım daha yaklaşılıyor demektir. Üçüncü cemrenin ardından 11-17 Mart arasında meteorolojik değişken olarak karşımıza kuru ayazlar (eskilerin tabiriyle kocakarı soğukları) çıksa bile artık bahara ulaşılmış demektir.
Algılar aynı olsa da baharın gelişi
her coğrafyada farklı kutlanır.
Romanya Konsolosluğunun kontrolünde çalışan Romen Kültür Merkezi de Romen adet ve inançları doğrultusunda baharın gelişini kutladı. Yapılan konuşmalarda baharı karşılamak üzere toplanma amacının Türk-Romen dostluğunu geliştirmek, iki ülke halkını kaynaştırmak ve her iki coğrafyanın daha iyi tanınmasını sağlamak olduğu belirtildi.
Baharın girilişini simgeleyen “Martişor” günü ve Dünya Kadınlar Günü kutlaması Romanya Başkonsolosunun ve çok sayıda davetlinin katılımıyla anlam kazandı. Başkonsolosun ve Romen Kültür Merkezi Müdürünün Türkçeye çevrilen konuşmaları oldukça detaylıydı.
Martişor nedir?
Martişor parlak ortaya çıkar
Ve soğuk yumuşamaya başlar
Bahar yüzünü
Göstermeye başlar.
Ancak henüz yaz gelmemiştir
Martişor, mart ayının başlarında ilkbaharı simgeleyen ve kadınlara hediye olarak sunulan bir çeşit süstür. Adı hediye olarak verildiği ve takıldığı mart ayından gelir. Küçük bir dekorasyon ile bükülmüş iki parçalı kırmızı beyaz, püsküllü pamuklu veya ipekli iplikten yapılmış simgedir. Bir zamanlar bükülmüş ipliğin rengi kırmızı ve siyahmış.
Geçmişte martişor kışı ve yazı simgeleyen beyaz ve siyah ipliklerden yapılıyormuş. İplik bu iki mevsimin günlerini kuşatan ipi temsil ediyormuş. Daha sonra iplik kırmızı ve beyaz olarak kullanılmaya başlanmış.
İpliğe sosyal statüyü gösteren gümüş veya altın para da eklenmeye başlanmış. Bugün gümüş veya altın paraların yerine dekoratif objeler takılabiliyormuş.
Anlam ve işlevi
Kırmızı iplik korunmayı temsil ederken güneşin rengi olarak kırmızının, dünyayı arındırdığına ve kötü ruhları uzaklaştırdığına inanılıyormuş. Anlatımlarda martişor’un ele, boyuna veya ceket üzerine takıldığına ve yılanlara, kurtlara ve herhangi bir hastalığa karşı korunmak amacı taşıdığına da yer verilmiştir.
Boyunlarına bağlanarak ya da asılarak takılması için kızlara, kadınlara ve çocuklara hediye ediliyormuş. Sahibine şans ve sağlık getirmesi gibi bir amacı olduğundan da söz edilmiştir. Romanya’nın kuzeydoğu bölgesinde Bukovinalı kadınlar, martişor ipliklerinden birini, kötü göz adlı sihirli geleneğin bir parçası olarak saklıyorlarmış. Belki de bu son anlatım bizdeki “göze gelme”yi önlemek ile eşdeğer olabilir. Konuşmacılar, martişor geleneğinin Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan gibi doğu Avrupa ülkelerinin kültüründe de var olduğunu belirtmişlerdir.
Martişor zamanı
Kadınların önem verdiği martişor, genellikle kış mevsiminin kesin olarak sona erdiği 9 Mart’a kadar ya da meleğin müjdesi Ortodoks Bayramı’na (25 Mart) kadar takılıyormuş. Daha sonra günümüzde olduğu gibi güzel bir yaşam ve zengin bir yıl geçirileceği umuduyla çiçek açmış bir ağacın dallarına asılıyormuş.
Romen Kültür Merkezi’nde martişor geleneği 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü içerdiğinden Kadın Günü kutlaması da yapılmıştır. Yapılan açıklamalarda Romanya’nın isim yapmış kadınlarının isimleri zikredilmiştir. Bu isimlerden bazıları aşağıda belirtilmiştir.
Ünlü Romen Kadınlar
Ünlü Romen Kadınlar
1.Elena Cuza. Romanya’nın Başbayanı
2.Lulia Haşdeu Öğretmenlerini şaşkına çeviren
Sorbonne Üniversitesinin
en iyi öğrencisi
3.Elena Stoenescu Romanya’nın ilk kadın pilotu
4.Elia Negruzzi Romanya’nın ilk kadın avukatı
5.Florica Bagdasar Romanya’nın ilk kadın Bakanı
6.Maria Cutarida
Cratunescu. İlk kadın doktor
7.Sofia İonescu. Güneydoğu Avrupa’daki
ilk kadın sinir cerrahı
8. Nadia
Comaneci. Romen cimnastikçi
9 Alina Cojocaru. Son on yılın balerini
Kokteyl
Sunumdan sonra kokteyl bölümüne alınan davetlilere kanepe türleri, meyve suları ve şarap ikramında bulunuldu. Davetliler arasında bire bir görüşmeler tabii ki konunun daha derinlemesine inilmesine yol açtı. Bizler de Romen komşu ve dostlarımıza teşekkür ediyor, Dünya Kadınlar Günü’nü bir kez daha kutluyor ve Bahara hoş geldin diyoruz.
Editör: CENGİZ BAYSU
