İnsan sağlığına zarar veren en önemli hastalıklardan bir grubu teşkil eder. Çeşitli tipleri vardır. Gençlerde görülen ve yüksek ateş ile kendisini gösteren romatizma hastalığına akut mafsal romatizması adı verilir. Akut mafsal romatizması daha çok gençlerde görülmekle beraber her yaşta ortaya çıkabilir. Akut mafsal romatizmasının sebebi vücudun her hangi bir yerinde bulunan müzmin bir iltihaptır. Bilhassa sık sık tekrar eden boğaz eden ve bademcik iltihapları romatizmanın başlıca sebebidir. Boğazda üreyen ve strestokokküs hemolitikus isiminde bir mikrop vücutta özel bir alerjiye sebep olur ve bunun sonucu romatizma hastalığı ortaya çıkar. Akut mafsal romatizması ateş, eklem ağrıları, eklemlerde şişme ve kızartı ile kendisini belli eder. Şiddeti şahıslara göre değişik olur. Bazı hastalar eklemlerini oynatamayacak kadar ağrı duyarlar. Çok terlerler ve yataktan kalkamaz hale gelirler iştah kesilir ve hastalık zamanla bütün eklemleri tutar fakat daha çok diz, omuz, bilek, boyun ve dirsek eklemleri hastalığa yakalanır. Eklemin iç yüzünü örten zar iltihaplı bir durum alır ve eklem boşluğunda bu zarın salgıladığı özel bir su toplanır. Bu hastalık zamanında teşhis ve tedavi edilmezse çok tehlikelidir. Başta kalp olmak üzere bütün organları tahrip edebilir. Romatizmanın tutmadığı ve bozmadığı doku yoktur. Kalpte, kalp adalesini ve kalbin kapaklarını yakalar ve çeşitli tahripler yapar, akut mafsal romatizmalı hastalar bir müddet sonra karşımıza bir kalp hastası olarak çıkarlar. Romatizmanın kalbi yakalaması daha çok genç yaşlarda görülür. Kalp büyük çarpıntılar ve nefes darlıkları ve göğüs ağrıları olur. Romatizma hastalığı beyinde, gözde, sinir sisteminde, akciğerlerde ve damarlarlarda da bozukluklara sebep olur. Bazen adaleleri tutar ve geçmek bilmeyen adale ağrıları yapar. Bu hastalığa romatizmal miyalji adı verilir. Romatizmanın diğer şekilleri müzmin olanlarıdır. Müzmin romatizmaya daha çok ileri yaşlarda rastlanır. Sebepleri tam olarak bilinmemektedir. Bu da alerjik ve mikroplara karşı meydana gelen reaksiyona bağlıdır. Müzmin romatizmanın en tipik şekli romatoid artirit adı verilen romatizma şeklidir. Bu hastalık daha çok ufak eklemleri tutar ve el ayak parmaklarında çarpıklıklara, eklem şişmelerine sebep olur. Akut romatizma gibi her zaman yüksek ateş yapmaz ve diğer organlar üzerindeki zararı çok fazla değildir. Fakat sinsi sinsi ilerleyen bel kemiğini tutan ve hastaları zamanla sakat hale getiren bir hastalıktır. Akut romatizmanın tedavisindeki en önemli nokta erken teşhistir. Hastalık kalbi ve diğer organları yakalamadan tedavi edilmelidir. Aksi halde büyük tıbbi cerrahi problemler ve kalp ameliyatları ortaya çıkar. Özel kan tahlilleri ile bu hastalığın erken teşhisi kolaydır. Bilhassa sık sık anjin ve boğaz ağrısı olan şahıslara dikkat etmek gerekir. Müzmin romatizmada ise doktor tavsiyesindeki ilaçlar kullanılmalıdır. Tedavisi sabır isteyen bir hastalıktır.
