Balık, her mevsim tazesini bulabileceğimiz ve kesinlikle tüketmemiz gereken bir besin… Ben her ne kadar aşığı olmasam da, haftada bir kez yemeye gayret ediyorum. Balık, protein içeriği yüksek A, D, K ve B grubu (B1, B2, B3, B6, B12) vitaminlerinden zengin; omega-3, iyot, selenyum, fosfor, çinko ve magnezyumun da iyi birer kaynağı. Vücuda faydası saymakla bitmez.
Geçenlerde balıkçımdan balık alırken, balık piyasasının yeni sahtekarlıklarına da onun anlattıklarıyla vakıf oldum. Bunu da sizlerle paylaşmasam olmazdı.
Eylül ayında av yasağının sona ermesiyle birlikte balık satışları arttı. Dolayısıyla satışlar arttıkça hilelerde artmaya başlamış. Anlattığına göre balıkta yeni sahtekarlık yöntemi ışıklandırma ve boyamaymış. Balıkta ışıklandırma ve boyama nasıl olur diye? Soracak oldum ama benden önce o atıldı. Bir yandan mevsiminden dolayı satın aldığım palamutu temizlerken, bir çırpıda da sahtekarlıktan bahsetti.
Size öncelikle ışıklandırma sahtekarlığından bahsedeyim. Anlattığına göre ışıklandırma hilesi dedikleri şey balığa tepeden mor ve mavi ışık vurdurarak oluyormuş. Bu ışıklar balıkların kusurlarını gizlemede kullanılıyormuş. “Hatta geçen gün Bursa`da denetim oldu. Tezgahına bu ışıkları takanlar ceza bile yediler ağabey.” diyerek bu sahtekarlık hakkında bilgilendirdi bizim balıkçı bizi…
Gelelim diğer boya hilesi dedikleri hadiseye. Genelde bizler ortalama tüketici olarak taze balığı anlayabilmek için balığın gözüne, parlaklığına ve solungaçlarına bakarız. Bu boya hilesi de işte tam burada, solungaç kısmında kullanılıyormuş. Balıkçılar bayat balıkların solungaçlarını kırmızı boya ile boyayarak taze gibi gözükmesini sağlıyorlarmış. “Balıkçına güveneceksin, hep aldığın yerden alacaksın. 1-2 lira ucuz diye başka yerden almayacaksın.” diye de ekledi anlattıklarının sonuna… Bu yeni yapılan sahtekarlıklara azami ölçüde dikkat edip, sağlık açısından kendimizi riske atmamalıyız.
Girişte belirttiğim gibi her mevsim taze balık yiyebiliyoruz. Coğrafi açıdan da bu konuda çok şanslı bir ülkeyiz. Balık aşıkları dışında herkesin merak ettiği hangi balık, hangi aylarda tüketilir sorusunun da cevabını sizlere aktararak yazımı sonlandırayım.
OCAK: Uskumru, lüfer, palamut, istavrit lezzetini korur. Kefal ve hamsi tam yağlı durumdadır. Çinekop, kofana, mezgit her yerde bulunur. Tekir ve kırlangıç bolca avlanır. Barbunya, kılıç ve mercan ise az tutulur.
ŞUBAT: Tekir bolca çıkar. Uskumru, lüfer, palamut yağını kaybetmeye başlar. Kalkan mevsimi başlar.
MART: Kefal, levrek ve kalkanın en lezzetli zamanıdır. Uskumru çiroz olmaya yüz tutmuştur. Tavası ve pilakisi yapılabilir. Gümüş balığı fazlaca çıkmaya başlar.
NİSAN: Kalkan yine başta gelir. Mercan, levrek, kılıç ve kırlangıç bolca çıkmaya başlar. Gümüş balığı, kefal, mezgit, berlam, tekir ve barbunya çok tutulur.
MAYIS: Levrek, barbun, tekir, iskorpit bu ayda keyifle yenir.
HAZİRAN: Balıkçılık açısından çok verimsiz geçer. Tekir, barbun, mercan, levrek gibi balıklar bulunur ama pahalıdır.
TEMMUZ: Sardalya mevsimi başlar. Kolyoz, istavrit, uskumru tava ve haşlamaya elverişlidir.
AĞUSTOS: Çingene palamudu mevsimini açar. Sardalyanın ise en lezzetli zamanıdır. Yine bu ayda kılıcın tadına doyum olmaz. Kefal tavsiye edilmez.
EYLÜL: Sardalya ve kılıç lezzetlidir. Palamut irileşir. Lüfer bu dönem pahalıdır.
EKİM: Lüfer çok lezzetlidir. Palamut bolca çıkar.
KASIM: Uskumrunun en iyi zamanı. Torik akışı başlamıştır. Pisinin en nefis olduğu ay.
ARALIK: Uskumru, lüfer, palamut ve torik daha da büyümüş ve lezzetlenmiştir. Hamsinin en çıtır zamanı. Bol miktarda tekir çıkar.
