Polonyalı şair Stanislaw Jerzy LEC: ‘’Samanlık atlara başka, sevdalılara başka kokar’’ demektedir bir eserinde… Kime göre? Neye göre? Göreceli olayları anlatırken akla gelebilecek belki de binlerce örneğin en seçkinlerinden biridir bu veciz söz. Evet! Kime göre? Neye göre?..
Polonyalı üstadın; ‘’Samanlık atlara başka, sevdalılara başka kokar’’ derken bu arada şunu da fark ettim. ‘’İki gönül bir olunca, samanlık seyran olur’’ sözünün sadece bize ait olmadığını da öğrenmiş oldum bu arada… ‘’En güzel sözleri biz Türkler söylermişiz’’ gibi bir his uyandığı anlar da olmadı değil zaman zaman yaşamımda. Bunu şovenist bir yaklaşım olarak görsem de nihayet insanız işte. Evrensel değerlerle donanmayı arzulasak da çoğu zaman bunu tam anlamıyla başaramıyoruz zannımca… İnsanın arzularına, isteklerine ulaşma çabasına aldığınız eğitim, okuduğumuz kitaplar, sosyal çevreniz; belki de kişiliğimiz çoğunlukla engel oluyor demek ki…
Samanlığın atlara başka, sevdalılara başka kokması kafama takıldı… Kendi kendime neden ‘’evrensel düşünmeyi’’ başaramıyoruz? Bu söz bana okuduğum bazı kitaplardaki; ‘’kişinin sosyal statüsü, ekonomisi veya üretim araçlarına sahip olup olmaması ile düşünceleri arasında bir paralellik olacağını’’ çağrıştırdı.
Atın samanlık hayaliyle, sevdalıların samanlık hayalleri elbette ki farklı. Biri fizyolojik bir ihtiyacından dolayı samanlığı hayal ederken diğeri, iki gönlün bir olması halinde mekânın önemli olmadığını anlatmak istiyor… Lise yıllarında böyle bir kompozisyon yazsaydım Kastamonu Göl İlköğretmen Okulu Edebiyat Öğretmenlerim merhum İsmail SEZGİN, Mustafa YILMAZ, Mustafa GÜVELİ ve Sinop Kız Öğretmenden Güzin BÜYÜKKURT bu anlatımıma geçer not verirler miydi? Bilemiyorum. Bunu çok değerli edebiyat öğretmenlerime bırakıyorum. Ölenleri saygıyla, minnetle anarken, kalanlara da sağlıklı bir yaşam diliyorum…
Son söz olarak Polonyalı üstad Sitanislow Jerzy Lec’in edebiyatımıza kazandırdığı; ‘’Samanlık atlara başka, sevdalılara başka kokar’’ veciz sözünü ilk defa duymam üzerine bu yazıyı kaleme alarak, duymayanlara da duyurmak istedim… Paylaşmak güzeldir.
’’Yârin yanağından gayrı, her şeyi paylaşmak güzeldir’’ diyenlere de buradan selam olsun…