Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan ve Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış’ın da yer aldığı imza töreninde iki kurum arasında birçok alanda ortak bilimsel iş birliğinin temeli atıldı. İmza töreni pandemi tedbirleri kapsamında çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. Törende Prof. Dr. Nevzat Tarhan ve Prof. Dr. Mustafa Çalış’ın yanı sıra Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Muhsin Konuk, Erciyes Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Murat Borlu, Erciyes Üniversitesi Gen-Kök Müdürü Prof. Dr. Yusuf Özkul, Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haydar Sur da hazır bulundu. Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğretim Üyesi Yeşim Özdemir’in proje sunumu gerçekleştirdiği program iki üniversite arasında gerçekleştirilen Gen-Kök Merkezi Protokol İmza Töreni ile sona erdi.
Bilim yumuşak güç olarak kullanılmalı
Bilimin en büyük güç olduğunu ve bilimin yumuşak güç olarak kullanılması gerektiğini belirten Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Artık yapay zekâyla birçok şeyin yapılacağını biliyoruz. Normalde üniversite kurarken özellikle vakıf üniversitelerinde pek felsefe bölümü açılmaz. Felsefe bölümü olmadan bir üniversite olmaz. Bununla birlikte Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünü de Türkçe ve İngilizce olarak açtık. Şu anda biyomühendislik çok fazla fark edilmedi ama Covid-19 pandemisinden sonra moleküler biyoloji ve genetiği herkes telaffuz eder hale geldi. Genetik demek insanın biyolojik veri tabanı demek. Bir çocuk doğarken biyolojik verilerle doğuyor. Sapmalarla da hastalıklar ortaya çıkıyor. Şu anda tıbbın yeni uzayı beyin ve beyin ve genetik ilişkisi. Bu alanda ciddi AR-GE’ye ihtiyaç var. Bu yüzden ülkemizin AR-GE’ye yatırım yapması kaçınılmaz'' dedi. Türkiye'nin bilimi yakalarsa küresel yarışta olduğunu hissedeceğini söyleyen Tarhan, ''Kendi medeniyet coğrafyamızda da biz varız. Onun için burada bilgi gücü, silah gücünün yerine geçmiş durumda. Bilim şu anda en büyük güç. Bilimin yumuşak güç olarak kullanılması gerekiyor. Bunu karar vericilerin muhakkak bilmesi gerekiyor. Şu andaki öğrencilerin içinden Nobel alacak kişiler çıkarmamız gerekiyor. Onun için üniversite olarak AR-GE’yi yüksek hedef olarak seçtik. Elimizden geldiği kadar hedeflerimiz var. Yüksek hedefleri olmayanlar küçük şeyleri yapamazlar. Üsküdar Üniversitesi bunu sözde bırakmıyor. Şu anda kök hücre ile ilgili ciddi bir alt yapı kuruyoruz. Ortak projeler yapıyoruz. Erciyes Üniversitesi de bu konulara önem veren bir üniversite. Buradan iyi şeyler çıkacağına olan inancım çok yüksek. Bu güzel başlangıcın güzel sonuçları olacağını umuyorum” dedi.
Ülkeye, insanlığa ve dünyaya katkı sağlamak
Yapılan iş birliklerinin bu dönemde çok önemli olduğunun altını çizen Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış, “Karşılıklı iş birliği içerisinde çeşitli projeler ve çıktılar olacağına inanıyorum. Gen-Kök Merkezimiz tabi ki bu işin başında olacak ama diğer merkezlerimiz de iş birlikleri devam edecek. Bu fikir bana geldiğinde memnuniyetle kabul ettim. Bu aşamaya gelmiş olmak bizim için gurur verici bir durum. Umarım bu vesileyle çok fazla çalışmalar yaparız ve ülkemize, insanlığa ve dünyaya katkı sağlarız” ifadelerini kullandı.
Genetik olmadan sağlıkta başarı olmaz
Genetik ve tıp biliminin bulunduğumuz yüzyılda birbirinden ayrılamayacağını belirten Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haydar Sur, “Genetik bilimi de 21. Yüzyılın tıp eğitiminden tutun, tıp uygulamaları, tedavileri, araştırmalarının hepsini domine eden ana kulvar haline gelmiştir. 21. Yüzyılda kişiselleştirilmiş tıp, sağlık hizmetlerine damgasını vuracaktır. Bunu genetik bilimine borçluyuz. O yüzden genetik olmadan ya da orada bir başarı elde edemeden ne tıp eğitiminde ne sağlık hizmetlerinde ne de dünya çapında düşündüğümüzde sağlık sistemindeki verimliliğinde bir başarı elde edilemeyeceğini söyleyebiliriz. Big Data çağında olduğumuz için artık tek merkezli çalışmaların ürettiği kanıtların kanıt ağırlıkları pek kabul görmüyor. Çok merkezli olmanın ufku, avantajı daha büyük veri yüklerinin ve kanıt yüklerinin altına girebilmemizi kolaylaştırıyor. Bu açıdan da 21. Yüzyıla iş birlikleri çağı diyebiliriz. 21. Yüzyılda mesleki ayrımların çağ dışı kaldığı bir döneme geçtik. Özellikle mühendislik ve hekimlik mesleklerinin sınırlarının iyice birbirlerine karışacağı bir dönem yaşayacağız. Teknolojiyi sonuna kadar kullanan hekim mühendisler sağlık hizmetlerine sonuna kadar hizmet veren mühendis hekimlerin çağını yaşayacağız. Genetikte bu alanın arenası haline gelecek. Ben iki üniversiteye de bu iş birliği için teşekkür ediyorum. Tıp fakültesi dekanı olarak her türlü yardıma hazırım” diye konuştu.
Hayaller adına güzel bir adım
İki üniversitenin imkânlarını değerlendirmek için çok kıymetli bir iş birliği olduğunu vurgulayan Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Muhsin Konuk, “Üniversite olarak hayallerimizin gerçekleşebilmesi adına güzel bir adım atılıyor. Erciyes Üniversitesi ile çok güzel işler yapacağımıza inanıyorum. Her iki tarafın da imkânlarını ve alt yapılarını değerlendirmekte fayda var. İki üniversitenin iş birliğinin güzel bilimsel sonuçlar doğuracağına inancım tam” dedi.
Gen-Kök aynı zamanda bir enstitü
Erciyes Üniversitesi’nde otuz dokuz tane araştırma merkezi olduğunun altını çizen Erciyes Üniversitesi Gen-Kök Merkez Müdürü Prof. Dr. Yusuf Özkul, ''Bu merkezlerin sayısının bu kadar çok olmasının sebebi üniversitemizin eğilimleriyle ilişkili. Üniversite her alanda değil bazı alanlara odaklanırsa daha iyiye gidebilme yeteneğinin olduğunu keşfetti. Bunun için özellikle sağlıkla ilgili alanlarda Gen-Kök, ilaç geliştirme, aşı geliştirme gibi araştırma merkezlerini kurmaya çalıştı. Bunu sadece sağlık bilimlerinde değil, sosyal bilimlerde de yine ülkenin ve coğrafyanın ihtiyacı olduğunu düşündüğümüz araştırma merkezlerine önem verdi ve bu alanda da merkezleri kurduk. Gen Kök ve Hücre Merkezi altında birçok departmandan oluşuyor. Gen-Kök aynı zamanda bir enstitü. Nörobilim, moleküler biyoloji ve genetik, metabozilma ve kronik hastalıklar alanında yüksek lisans ve doktora eğitimleri veriyoruz” diye konuştu.
Türkiye’nin en büyük araştırma merkezi
Erciyes Üniversitesi Betül-Ziya Eren Genom ve Kök Hücre Merkezi (GENKÖK) iki yıllık ön çalışma ve projelendirmenin ardından 2010 yılında temeli atılarak 2012 yılında faaliyete geçti. Ağırlıklı olarak genetik ve kök hücre alanında faaliyet yapan GENKÖK aynı çatı altında yaşam bilimleri alanında 14 farklı bölümü barındıran Türkiye’nin en büyük araştırma merkezi durumunda. GENKÖK Kayseri’li hayırsever Betül-Ziya Eren çifti, Kalkınma Bakanlığı, Kayseri Valiliği, Erciyes Üniversitesi, Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Orta Anadolu Kalkınma Ajansı, Kayseri Organize Sanayi Bölgesi, Kayseri Ticaret Odası ve Erciyes Üniversitesi Teknopark ’in desteği ile kuruldu. Akıllı bina teknolojisi sistemi ile donatılmış Genom ve Kök Hücre Merkezi'nde cGMP şartlarında Kök Hücre, cGMP şartlarında Gen Tedavi, Kök Hücre AR&GE Laboratuarları, Genom Araştırma ve Uygulama, Proteomiks, Moleküler Mikrobiyoloji, Transgenik Hayvan, Hayvan Davranış, Deney Hayvanı Barınağı, Bitki Biyoteknolojisi, Görüntüleme Merkezi, Biyobank, Metagenom, Hipoksi Laboratuvar ile Biyoinformatik üniteleri bulunmakta. Kök Hücre Birimi’nde bulunan GMP Laboratuarı Ünitesi içerisinde 2 adet Kök Hücre Üretim Suitleri ve 1 adet Gen Terapi Suiti bulunuyor. Kalite kontrol ve mikrobiyolojik kalite kontrol alanlarının da yer aldığı mekanda saklama tankları başta olmak üzere her türlü makine ve teçhizat yer almakta. Ayrıca merkez bünyesinde çok amaçlı bir konferans salonu, 4 adet dershane ve ofisleri içeren yaşam alanları bulunmakta. GENKÖK üreten ürettiği ile de araştırma yapan, mezuniyet sonrası eğitim veren, bir araştırma merkezi olarak çalışmakta.
Kaynak: ÖZEL HABEREditör: MURAT İLTER
