Dünya üzerinde Türklerin bulunmadığı bir şehir neredeyse yer almıyor. Türklerin çoğunlukla yaşadığı ülkelerde ise Türkler tarafından kurulan futbol takımları bulunuyor. Bunlar Türkiyemspor, Ataspor, Vatanspor, Türkgücü, Ayyıldızspor, Ankaraspor gibi isimler altında değişik ülkelerin alt liglerinde başarıyla mücadele ediyorlar. Ancak öyle beş futbol takımı var ki, logolarında, lakaplarında ve tarihlerinde Osmanlı'nın dolayısıyla da Türklerin izlerini taşıyor olmalarına rağmen, ne kadrolarında bir Türk futbolcusu var, ne kurucuları Türkler, ne de taraftarları arasında bir Türk vatandaşı bulunuyor. İspanya, İngiltere, İrlanda ve Şili Ulusal Liglerinde mücadele eden Deportivo, Portsmouth, Drogheda, Fordingbridge ve Palestino takımları maçlarında Türk bayrakları açıp, kendilerine ''El Turco ya da Turks'' gibi Türklüğü ifade eden lakaplar kullanıyorlar. Bu kulüplerin her birinin ilginç bir kuruluş hikayesi bulunuyor ve bu kuruluş hikayeleri Osmanlı dönemi ile kesişiyor. Şili Ligi'nde mücadele eden Club Deportivo Palestino takımı, 1850'li yıllarda Osmanlı-Rus savaşı sonrasında Şili'ye göç eden ve Kırım'da yaşayan Türkler ve Filistinliler tarafından kuruldu. Takım Osmanlı göçmenlerinden oluşması nedeniyle de "Los Turcos" yani Türkler olarak anılıyor. İspanya Ligi'nde mücadele eden Real Club Deportivo de La Coruna takımı Osmanlı donanmasının zaferlerinden etkilenerek kendisine El Turco diyor. İrlanda'daki Drogheda ve İngiltere'deki Portsmouth ile Fordingbridge takımlarının hikayeleri de Osmanlı dönemine uzanıyor.
Güney Amerika'da Türk izleri
Club Deportivo Palestino, 1853-1856 yılları arasında Kırım'da yaşanan Osmanlı-Rus savaşı sonrasında topraklarından çok uzak diyarlara Şili’ye göç etmeye mecbur bırakılan Osmanlı tebaası vatandaşlar tarafından 1920 yılında kuruldu. Göç eden 500 bin vatandaşın içerisinde yer alan Filistinliler miraslarını ve davalarını başkent Santiago’da yaşatmak için takıma destek verdiler. Bugün Filistin'in ikinci milli takımı olarak görülen Club Deportivo Palestino, maçlarını 8 bin kişilik Estadio Municipal de la Cisterna Stadyumu'nda oynuyor. Club Deportivo Palestino maçlarında Filistin bayrağı ile beraber Türk bayrağı da statlarında dalgalanıyor. Osmanlı göçmenlerinden oluşması nedeniyle de takımın lakabı İspanyolca 'Los Turcos' yani 'Türkler'. Tüm Güney Amerika'da bu isimle anılıyorlar. 1955 ve 1958 yıllarında 2 kez Şili Ligi'ni şampiyonlukla tamamlayan Club Deportivo Palestino, geçen yıl Şili Kupası'nı kazanarak Güney Amerika'nın Şampiyonlar Ligi olarak kabul edilen Libertadores Kupası'na katılmaya hak kazandı. İlk turu bay geçen Los Turcos'lar ikinci turda Uruguay'ın Cerro Largo takımını 1-1 ve 5-1'lik skorlarla elerken, üçüncü turda Paraguay'ın Guarani'ye iki maçta da yenilerek elendi.
İki şehrin rekabeti
İspanya Ligi'nde mücadele eden Real Club Deportivo de La Coruna takımının Osmanlı ile olan hikayesi ise komşu şehrin takımı Celta Vigo ile oynadıkları derbi maçlarından sonra şekillenmiş.
Deportivo takımı İspanya'nın Galinçya Bölgesinin takımı olarak 1906 yılında Coruna şehrinde kuruldu. Maçlarını Estadio Municipal de Riazor'da oynayan Deportivo takımının en çekişmeli maçları güneydeki komşu kent Vigo'nun takımı Celta Vigo ile oynadıkları ezeli rekabet karşılaşmalarına dayanıyor. Galiçya derbisi olarak adlandırılan maçlarda Portekiz hayranı olan Celtalıların hakaret amacıyla bir maçta Deportivolulara ''Sizler aynen Türklere benziyorsunuz'' diye yazan bir pankart açmasıyla Deportivo'nun kaderi de değişir. Akdeniz'deki Osmanlı-Portekiz deniz savaşlarında Portekiz sınırına çok yakın olan Celta de Vigoluların Portekiz donanmasına ev sahipliği yapmasıyla övünmeleri İspanyol olmalarına rağmen Portekizlilere karşı bir hayranlık duymalarına neden olur. Ayrıca Barbaros Hayrettin Paşa'nın donanmasıyla Galiçya'ya geldiğinde Coruna halkının Türklere yardım etmesine kızan Celtalılar, Corunalıları hainlikle suçlarken, Türklere karşı da nefret duymaya başlarlar.
Evet, Türk gibi güçlüyüz
Deportivo'nun 4-1 kaybettiği İspanya Kral kupası yarı finalinde Celta'lıların açtığı ''Sizler aynen Türklere benziyorsunuz'' pankartına bir anlam veremeyen Deportivo de La Coruna taraftarları çareyi tarihin tozlu sayfalarını karıştırmakta bulurlar. El Turco'nun alalayıcı bir lakap değil, tam tersine Akdeniz'i bir Türk gölü haline getiren ve Portekizlileri Cebitarık'tan içeri sokmayan Osmanlı donanmasının zaferlerini okuyan Deportivo de La Coruna taraftarları bu tarihi hikayelerden öylesine etkilenirler ki, "El Turco" ismini kendilerine lakap olarak benimserler. İspanya Kral Kupası rövanş maçına "Evet, Türk gibi güçlüyüz!" pankartı açarak çıkan Deportivo de La Coruna maçı 5-1 kazanarak tarihinde ilk kez finale yükselir. Bu zafer Deportivo de La Coruna taraftarlarını öylesine çılgına çevirir ki, bundan sonraki her maçlarına Türk bayrakları ile gelmeye başlarlar. Bugün dahi Deportivo de La Coruna'nın her maçından önce statta dev bir Türk bayrağı açılması artık gelenek haline geldi.
Kıtlık ile başlayan dostluk
1847 yılında Britanya'da büyük bir kıtlık baş gösterir. Kıtlık ve susuzluğun etkisiyle salgın hastalıklar başlar, kısa zamanda kuzeyden güneye tüm Britanya'yı etkiler. Sultan Abdülmecid döneminde Britanya'yadaki insanlara yardım etmek amacıyla içi erzak dolu üç gemi gönderilir. Ancak yardımı kabul etmeyen İngilizler limanlarını Osmanlı gemilerine kapatırlar. Osmanlı gemileri de yüklerini, İrlanda'nın kuzey doğusundaki Drogheda kasabasına indirdiler. 1919 yılında, İrlanda'nın Drogheda kasabasında Drogheda United adıyla bir takım kurulur. Kulübün amblemine ise Osmanlıya duyulan şükran nedeniyle ay ve yıldız konulur. Türkiye'ye resmi ziyaret gerçekleştiren İrlanda Cumhurbaşkanı Mary McAleese, 1847 yılında bir milyon İrlandalı'nın hayatını kaybettiği Büyük Açlık Dönemi'nde Osmanlı Devleti'nin içi gıda dolu 3 gemisini Drogheda limanına gönderdiğini hatırlatarak, İrlanda halkının bu eşine az rastlanır bonkörlük girişimini asla unutmayacağını ve bunun sonucunda Türk bayrağındaki yıldız ve hilalin futbol takımlarının formalarının üzerinde yaşayacağını söyler. Drogheda United'ın köklerindeki Osmanlı Devleti etkisi Drogheda United ile Trabzonspor'un resmi olarak iki kardeş kulüp olmasını sağladı. İrlandalı taraftarlar ile Türk taraftarları birbirlerine yakınlaştıran diğer bir konu ise iki takımın taşıdığı renklerin aynı olmasıdır.
Ay-yıldıza minnettarlık
Daha önce limanlarını Osmanlı yardımına açmayan İngilizler, aradan geçen süreçte Osmanlılar ile yaptıkları çeşitli gizli anlaşmalarla oldukça sığ da olsa diplomatik ilişkilerini geliştirirler. 1850 yılında Portsmouth limanına eğitim amaçlı Mirat-ı Zafer ve Serag-Bahri isimli iki Osmanlı gemisi gönderilir. Britanya'da yaşanan kıtlığın etkileri o dönemde de sürmektedir. Gemilerinin mürettabatından salgın hastalıklara yakalanıp şehit düşenler olur. Seyir ve topçuluk eğitimi için gittikleri Portsmouth'ta hayatlarını kaybeden 26 Türk askeri öldükleri topraklara defnedilirler. 1902 yılında kabristan haline getirilerek etrafı çevrilen mezarlık, 1985 yılında şehitlik statüsüne alınır. Portsmouth takımının Osmanlı ile bağlantısı ise bu şehirde yaşayan İrlandalıların Drogheda'ya yapılan yardımı unutmamaları ve minnettarlıklarını sunmak için kurdukları yeni futbol takımının amblemine tıpkı Drogheda United'da olduğu gibi ay-yıldız koymalarına dayanıyor. Ancak günümüzde Portsmouth kulübü, amblemlerindeki ay-yıldızın hikayesinin, 3. Haçlı Seferi sırasında, 1191'de İngiltere kralı I. Richard yani Aslan Yürekli Richard ile birlikte savaşan Portsmouth şövalyelerinin kahramanlık hikayelerine dayandığını iddia etse de, Britanya tarihinde Albion'da bugüne kadar ay-yıldızın hiç kullanılmamış olması bu iddiayı çürütüyor.
Savulun Türkler Geliyor
Londra’da Fordingbridge Kasabası’nda bulunan futbol takımı yüzyıllardır Türk ismiyle anılıyor ve formasında ise Türk bayrağı taşıyor. Bundan tam 143 yıl önce yani 1877 yılında İngiltere’nin Hampshire bölgesinde, orman içindeki Fordingbridge kasabasının takımı olarak kurulan ekip, adını kasabanın tam ortasından geçen 811 yıllık tarihi köprüden aldı. Futbol takımının kurulduğu tarihlerde Gazi Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Plevne’de tarihe altın harflerle yazılmış önemli bir kahramanlık destanı ortaya koyar. O tarihlerde tüm Avrupa’da ‘Plevne Savunması’ adıyla zafer dilden dile dolaşır. Fordingbridge futbol takımının rakipleri karşısında ortaya çıkardığı savunma ağırlıklı futbol, Osmanlı ordusunun dünya tarihine geçen Plevne savunmasına benzetilmesi üzerine takımın adı ve lakabı da kendiliğinden ortaya çıkar. Kasabada hiç Türk yaşamamasına rağmen, Plevne zaferine duyulan hayranlık üzerine takımın adın Fordingbridge Turks olur. Mavi-siyahlı ekip 1881 yılında Basingstoke Kupası'nı kazanınca tüm Birleşik Krallıkta fark edilirler. Amatör bir takımın Basingstoke Kupası'nı kazanmasıyla başlayan hayranlık, zamanla isminde Türk eki olması nedeniyle nefrete dönüşür. Çanakkale Savaşları döneminde takımdan ismini değiştirmesi istenir. Yapılan bütün baskılara rağmen kulüp yöneticileri “Turks” adını değiştirmemek için sonuna kadar direnirler ve Türk adını günümüze kadar taşırlar. Tam 143 yıl önce Türklerin haberi dahi olmadan kurulan Fordingbridge Turks kulübünün maçlarında taraftarları Türk bayrakları açarken, “Haydi Türkler”, “Savulun Türkler Geliyor” tezahüratları ile takımlarına destek vermeye devam ediyorlar.
Kaynak: ÖZEL HABEREditör: MURAT İLTER
