Trump’ın Avrupa ülkelerine NATO için yaptıkları ödemeleri arttırmalarını, Grönland’ı almak, Panama Kanalı’nı ABD’ye bağlamak istemesi, Gazze konusunda saldırgan tavırlar ve ölçüsüz konuşmalar yapması, Rusya ile yakınlaşması AB ülkelerini oldukça tedirgin etmişe benziyor.
Özellikle Avrupa’nın lider ülkesi konumundaki Almanya, bir ekonomik krizin ortasında gözükmekte hatta çöküşe doğru yönelmektedir. Bu durum Avusturya’yı da etkilemektedir. Almanya zor durumdan kurtulamazsa Avusturya için de ekonomik kriz kaçınılmaz olacaktır. Şu halleriyle bile her iki ülke de ekonomik standartla bakımından AB’nin gerisinde kalmıştır.
Almanya’nın ekonomisi geçmiş yıllarda başarıdan başarıya koşmuşsa da her yükselişin bir düşüşü olacağı düşünülmemiş, hep böyle gideceği zannedilmişti. Bugünkü durumun kökleri geçmiş dönemlerdeki siyasetçilerin izledikleri politikalarda yatmaktadır.
Siyasetçiler
Helmut Kohl: 1982 ile 1998 arasında Batı Almanya’nın 16 yıl şansölyeliğini yapmıştır. Bu süre Otto von Bismarck’tan sonra en uzun süredir. 1990’da her iki Almanya’nın yeniden birleşmesi, 11 milyon Doğu Alman vatandaşının Alman ekonomisini sarsmış hatta Türklerin sayısında azaltma yoluna gidilebileceği seçeneği masaya getirilmiştir. İki Almanya arasında sağlanan;
**Para birliği,
**Vergi, sosyal güvenlik, çalışma yaşamı ve bankacılık yasaları gibi konular ekonomide bazı sıkıntılara yol açmıştır.
Kohl, Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand ile birlikte AB’nin kuruluş belgesi olan Maasricht Antlaşması’nın mimarlarındandır. Dış politikada başarılı olmasına rağmen iktidar süresinin sonlarına doğru işsizliğin artması kendisine olan desteğin azalmasına sebep olmuştu.
Angela Merkel: 2005-2021 yılları arasında Almanya Şansölyesi olarak görev yapmıştır. Helmut Kohl’ün uzun görev süresinin son dönemine kadar uzanan bir krizle baş etmek durumunda kalmıştır. 2007-2008 finansal krizinin ve Avrupa borç krizinin yönetiminde önemli rol oynamıştır. Altyapı harcamalarına ve kamu yatırımlarına ağırlık veren Merkel,
**Almanya’da nükleer gücü aşamalı olarak durdurmayı,
**Sera gazı emisyonlarını azaltmayı,
**Yenilenebilir enerji kaynaklarını arttırmayı amaçlamıştır.
Merkel zorunlu askerliği kaldırmıştı. Sağlık reformu, sığınmacı krizi, Covid-19 pandemisi onun iktidarı döneminde önemli sorunlar olmuştu. Dünyanın en büyük dördüncü ekonomisi olan Almanya'ya direkt, dünyanın en büyük ekonomik birliği olan Avrupa Birliği'ne (AB) ise dolaylı olarak uzun yıllar liderlik etmiş olan Merkel, çözümcüydü, çare bulucuydu. ABD, Rusya ve Çin başta olmak üzere herhangi bir konuda AB ile görüşmek, müzakere etmek veya anlaşmalar yapmak isteyen aktörler önce onunla görüşüyordu.
Merkel, emekli olurken hükümeti yeni iktidara 350 milyar euro bütçe fazlasıyla, milli geliri kişi başına 42.000 euro gelirle teslim etmişti.
Almanya krize nasıl düştü?
Almanya’yı durgunluğa götüren süreç bu şekilde gelişmiştir.
**Yeniliklere uzak kalındı. (ABD merkezli askeri dergi The National Interest (NI), Almanya Deniz Kuvvetleri’nin durumunun, Avrupa'nın en zengin ülkesi için utanç verici olduğunu yazmıştır. Alman donanmasının finansman yetersizliği çektiğini ve kötü planlama nedeniyle şimdiden asli görevlerini yerine getirecek durumda olmadığını ileri sürmüş, sorunun sadece bütçe yetersizliğinden kaynaklanmadığını, Deniz Kuvvetleri'nin tüm kademelerinde sıkıntı yaşandığını aktarmıştır.) Alman donanması, 212U tipinden 6 adet denizaltıya sahip, ancak bunlardan hiçbiri kullanılabilecek durumda değil. Buna rağmen Almanya benzer denizaltıları tüm dünyaya satıyor. Alman basını bu durumu yedek parça yetersizliğine bağlıyor.
Alman Bild gazetesi, Savunma Bakanı Ursula von der Leyen'in askeri araçların arızalarını gizlemek ve ‘istatistikleri süslemekle' suçlandığını yazmıştı. Gazeteye göre geçen yıl Alman denizaltılarından hiçbiri kullanılabilecek durumda değildi, fırkateynlerin ve tankların yarısından bile azı, savaş helikopterlerininse sadece 3'te biri kullanılır durumdaydı.
**Yapısal reformlar ve yatırımlar hayata geçirilemedi. (Sosyal koruma: Yoksulluk oranlarının azaltılması ve ihtiyaçlara göre bireylere sosyal desteğin artırılması - İş gücü piyasası: Daha az vasıflı işçilerin iş piyasasına entegrasyonunun iyileştirilmesi - Eğitim ve beceriler: Beceri uyumsuzluğunun azaltılması - Ar-Ge ve dijitalleşme: İnovasyon kapasitesinin artırılması - Rekabet ve düzenleme: Devlete ait teşebbüslerin kurumsal yönetişiminin güçlendirilmesi
**Eğitim seviyesi durgunlaştı,
**Altyapı çöktü,
**Dünyanın diğer bölgelerinden gelen artan rekabet de uzun süre fark edilmedi – ya da Almanya üretimi resmen oraya kaydırıldı.
Almanya’da sanayisizleşme yaşandı. Almanların eski mühendislik becerileri de (eğitim kalitesinin düşmesi nedeniyle mi?) arzulanan düzeyde değildi. Berlin Havalimanı’nın inşaat süresi tam 14 yıl sürdü.
Almanya nasıl düşünmesin ki?
