Su fiyatlarının ayarlanması için öneriler
Su fiyatları hane halkının gelir düzeyine göre ayarlanabilir.
Bu uygulamaya kademeli su tarifesi veya sosyal tarife adı verilir.
Bu sistemde su tüketimi belirli kademelere ayrılır ve her kademeye farklı birim fiyat uygulanır.
Genellikle düşük tüketim kademelerinde fiyat daha düşüktür, yüksek tüketim kademelerinde ise fiyat artar.
Bu sayede düşük gelirli ve az su tüketen haneler daha düşük fatura öderken, yüksek gelirli ve çok su tüketen haneler daha fazla ödeme yapar.
Bazı belediyeler veya su idareleri, düşük gelirli haneler, yaşlılar, engelliler veya şehit/gazi aileleri gibi belirli dezavantajlı gruplara özel indirimli tarifeler uygulayabilir.
Bu tarifeler, belirli bir tüketim miktarına kadar sabit bir indirim veya daha düşük birim fiyat sağlayabilir.
Bu tür uygulamaların potansiyel faydaları şunlardır:
* Sosyal Adalet: Su gibi temel bir ihtiyaca erişimin, ekonomik durumu daha iyi olanlar lehine eşitsizleşmesinin önüne geçilmesine yardımcı olur. Düşük gelirli hanelerin su faturaları üzerindeki yükü hafifletilir.
* Erişilebilirlik: Suyun daha uygun fiyatlı olması, yoksul kesimlerin temiz suya erişimini kolaylaştırır ve halk sağlığını iyileştirir.
* Kaynakların Sürdürülebilirliği: Yüksek tüketimi caydırarak su kaynaklarının daha verimli kullanılmasına katkıda bulunabilir.
Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler:
* Gelir Tespiti: Hane halkının gelir düzeyinin adil ve doğru bir şekilde belirlenmesi önemlidir. Bu konuda şeffaf ve güvenilir mekanizmalar oluşturulmalıdır.
* Tüketim Kademelerinin Belirlenmesi: Farklı hane büyüklükleri ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak, adil tüketim kademeleri oluşturulmalıdır. Kocaeli örneğinde olduğu gibi, hane halkı sayısına göre kademe belirlenmesi bir çözüm olabilir.
* Sürdürülebilirlik: Uygulanan tarifelerin su idaresinin mali sürdürülebilirliğini tehlikeye atmaması gerekmektedir. Gerekirse sübvansiyon mekanizmaları devreye sokulabilir.
* Şeffaflık ve Bilgilendirme: Uygulama hakkında tüketicilerin doğru ve zamanında bilgilendirilmesi önemlidir.
Türkiye'de bazı belediyeler ve su idareleri, yukarıda bahsedilen kademeli tarifeler veya sosyal destek mekanizmaları uygulamaktadır.
Ancak bu uygulamaların yaygınlığı ve kapsamı farklılık gösterebilir.
Su fiyatlarının hane halkının gelir düzeyine göre ayarlanması, sosyal devlet ilkesinin bir gereği olarak değerlendirilebilir ve daha adil bir su yönetimi için önemli bir araç olabilir.
××××××××××××××××××××××××××××××
Öğrencilerin içme suyu ihtiyaçlarının giderilmesine maksadıyla,
Belediyelerin koordinasyonunda;
Okullarda hayırsever kişi veya firmaların sponsorluğunda,
Hayrat içme suyu sistemi kurulmalı;
Öğrencilere su matarası ücretsiz olarak dağıtılarak temiz ve hijyen su içmesi sağlanmalıdır.