Pendik/Kaynarca-Temenye mevkiinde yapılan arkeolojik kazılar, kıyı şeridindeki yerleşimi M.Ö 8 binli yıllara dayandırmıştır. Cevizli Tekel Kampüsü’ndeki kazılarda 7’nci yy’a tarihlendirilen damgalı tuğlalar, çatı kiremitleri, kemeraltı başlıkları, amforalar bulunmuş ve bir Bizans Bizans hamamı kalıntılarına rastlanmıştır. Küçükyalı’da gün yüzüne çıkarılan 9’uncu yy’a ait Bryas Sarayı harabelerini de ele alırsak Maltepe sahil şeridinin çok eskilere dayanan bir yerleşime sahip olduğunu söyleyebiliriz.
14’üncü yüzyıla gelindiğinde Orhan Gazi’nin Osmanlı Beyliği topraklarına kattığı Maltepe, Fatih, Yavuz ve Kanunî gibi cihan padişahlarının Doğu’ya yaptıkları seferler sırasında geçit noktası teşkil etmiştir.
İlçeye gelişim
Tarihi ve kültürü bu kadar bu kadar eski olan ilçemizle ilk tanışmam 1974 yılında olmuş, temelli yerleşmem ise 1998’de gerçekleşmiştir
İlçeyle olan bağlarımı güçlendirmek ve tarihi dokuyu canlandırmak amacıyla hazırladığım araştırma yazılarım Anadolu gazetesinde büyük bir özenle yayımlanmıştı. 1970’li yıllarda Kartal, Pendik, Tuzla ve Gebze bölgelerinde ciddi ölçüde sanayi atılımı ve karayolu taşımacılığı başlamıştı. Bu hamleyle paralel gelişen göç dalgası, plansız yerleşim ve betonlaşmayı başlatmış, arazi örtüsünün tahribine yol açmıştı. Hatta tahrip etmekle kalsa iyi, canım sebze meyve bahçelerini silmeye ve sahilden içeriye doğru araziyi yutmaya başlamıştı.
Sokak adları
İlçemizin bugünkü sokak adları, dünün ekili dikili bahçelerinin ve çiçekli alanlarının isimlerini çağrıştırmaktadır. Kızılcık Sokağı’nın kızılcık ağaçları yoktur artık bugün. Osmanlı yerleşiminin çekirdeğini oluşturan cami veya medrese, çeşme veya kuyu, hamam ve fırın kompleksi “Arnavut kaldırım”larla birbirine bağlanıyordu. Maltepe’nin merkezindeki sokak adları ise sahip oldukları eserlerle veya ihtiyaç duyulan yapılarla uyumludur. İmam Sokak, Medrese Sokağı, Kuyu Sokağı…
Bahçeleri tahrip eden anlayış tarihe de vefasız davranmıştır. Sokağa adını veren kuyuyu kapatmış, çeşmeyi yüzüne bakılamayacak hale getirmiş, hamamın orijinal görüntüsünü kendisine teslim edememiştir. Ne yazık ki koca ilçenin hâlâ bir şehir müzesi de yoktur.
Renklendirme
Bir tımarhaneyi ziyarete giden bakanlık görevlisi, bir grup delinin inşaat işinde çalıştırıldığını görmüş. Bu arada el arabası tersine çevrili şekilde bir delinin gidip geldiğini fark etmiş. Deliye bu taşıma şeklinin yanlış olduğunu ve düz çevirmesini söylemiş. Deli bakanlık görevlisine acıyarak baktıktan sonra,
--- Deli miyim ben? O takdirde bütün gün taş taşımaya mecbur ederler beni. demiş.
Dünkü idarecilerin ne kadar ve hangi yönde çalıştıklarını söylemek mümkün mü? Hadi şu anlatımı devam ettireyim: Bakanlık görevlisi,
--- Yahu, aklınla yaşa! Bir de deli diye seni buraya tıkmışlar”
--- Eee, bize deli diyorlar. Senin gibi aptalın teki demiyorlar ya?
Son sözler
Bu karamsar düşüncelerimle muhtarlık önünden geçerken çok yaşlı ve yüzü çizgilerle dolu bir beyle selamlaştım, birbirimize iyilik ve sağlık diledik… bir anda gelişen samimiyetle resim sergisi açılmış olan SESAV’a girdik. Bizi en üst kata davet ettiler. Tanışma faslından sonra Adaları gören mutena köşede kahve ikramı yapıldı. Koyu sohbet başlamıştı şimdi de. İçimden geçen deminki fıkrayı anlattım. Yaşlı bey güldü ve anlatmaya başladı: “Konut sorunu kronik hal almıştır. Bundan çözüm çıkmaz ama ben şimdi fıkralı bir çözüm (!) üretebilirim.”
Geçmişte pek de dürüst oldukları söylenemeyen idarecilerden birine arkadaşı sormuş;
--- Yolsuzlukta bu kadar ileri gitme! Bir gün savcı yakana yapışır ve celp gönderirse ne yaparsın?
--- Çok basit. Celpnameyi cebime koyar, Avrupa’ya giden uçakta okurum.
Bey ilâve ediyordu: “Efendim, işte bu milletin kanı böyle emildi. Tahribat oldukça böyle çözümler (!) üretildi.”
Çevre dokusu tahribatına üzülmüş olsam da edebiyatın ve söz sanatının işlerliğini koruyor olması memnuniyet vericiydi.
