2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanuna göre 1 Ocak yılbaşı günü, 1 Mayıs günü ve 15 Temmuz günü genel tatil günleridir.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 47'inci maddesi uyarınca ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa işçilere o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca işçiye bir günlük ücreti ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir.
Deniz ve hava taşıma işlerinde, 50 ve daha az işçi çalıştırılan tarım ve orman işlerinin yapıldığı işletmelerde, aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili yapı işlerinde, aile üyeleri tarafından yapılan ev ve el sanatları işlerinde, ev hizmetlerinde çalışanlar ile çıraklar, sporcular ve Esnaf ve Sanatkarlar Kanunu kapsamında üç kişinin çalıştığı işyerlerinde çalışanlar hakkında 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanmaz.
Bu işler ve işçiler haricinde diğer işçiler İş Kanunu kapsamındadır ve ilgili kanun maddesi uyarınca bu işçiler 1 Ocak yılbaşı günü çalıştırılmazsa ücretleri tam olarak, tatil yapmayıp çalıştırılırsa ilave bir günlük ücret şeklinde hesaplanarak ücretleri ödenir.
Örneğin işçinin günlük ücreti 900 TL ise 1 Ocak tarihinde işyerine giderse veya uzaktan çalışma şeklinde çalışma yapıyor ve teknolojik ekipmanı ile işverenin talimatıyla çalışmada bulunursa 1 Ocak günü ücreti 900 TL + 900 TL yani 1.800 TL olarak ödenir.
İşverenlerin dikkat etmesi gereken bir diğer husus ise günlük veya aylık ücretle çalıştırılan işçiler ulusal bayram ve genel tatil günlerinde bir saat dahi çalışsa ilave olarak tam günlük ücreti ödenir. (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2020/6790 sayılı kararı)
Yargıtay kararı doğrultusunda hesaplama yapılırken ulusal bayram ve genel tatil günü çalışma süresi, günlük çalışma süresinin altında olsa da işçiye normal ücretine ilave tam günlük yevmiye ödenmelidir. Saatlik ücretle çalışanlar için bu hüküm uygulanmayacaktır.
Örneğin aylık veya günlük ücretle çalışan işçi 1 Ocak günü 5 saat çalışmışsa aylık ücretinden ay içinde çalıştığı saate bölünüp saatlik ücreti bulunup 5 ile çarpılarak hesaplama yapılmayacak, 1 günlük ücreti ilave olarak ödenecektir.
İş sözleşmesi devam eden işçiler; ücretlerini alamamaları, eksik almaları, fazla mesai ücretini alamamaları, ulusal bayram ve genel tatil günü çalışma ücretlerini alamama gibi durumlar söz konusuysa Alo 170 hattını arayarak durumu bildirebileceklerdir.
İş sözleşmesi sona erdikten sonra da dava yoluyla ücret alacaklarını talep edebileceklerdir. Bu sebeple işverenlerin ücret ödemelerinde dikkatli olmaları önem arz etmektedir.
Volkan Köse
İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
